Tijdens het ‘Correspondents Dinner’ van 2011, stak Obama de draak met Donald Trump, en daagde hij Trump uit om zich kandidaat te stellen.
Uiteenlopende supporters van de ‘Democraten’ in de ‘Media’ gooiden daarna nog wat kolen op het vuur. De directe aanleiding voor Obama om Trump in het zonnetje te zetten, was de rel over de vraag of Obama wel in de Verenigde Staten geboren was. Als ‘fluistercampagne’ die werd aangejaagd door mensen in de ‘entourage’ van Hillary Clinton, toen zij nog de tegenkandidaat was van Obama in de voorverkiezingen. En dat was in een tijd waarin Trump nog innig was met de Clintons.
Wat Trump bezielde toen hij de handschoen oppikte, en zich voor de Republikeinen kandidaat stelde, zullen we vermoedelijk nooit weten. Je kunt het Trump niet vragen, want hij grossiert in keuzes die met elkaar in conflict zijn, en ook nog eens op een onvoorspelbare wijze. Wat velen in zijn directe omgeving tot de conclusie bracht dat hij permanent op zoek is naar ‘erkenning’. Maar ik heb er niet zoveel behoefte aan om mij te scharen in het leger pseudo-psychiaters, en ‘deskundigen’ die, in strijd met de directieven uit hun eigen beroepsgroep, menen een oordeel te kunnen vellen over zijn geestelijke gezondheid, zonder hem ooit persoonlijk te hebben ontmoet. Dat heb ik niet nodig om tot de conclusie te komen dat hij ‘gek’ is, maar dat moet u dan lezen als de samenvatting van een analyse van de publieke keuzes die hij maakt, die de wereld er, per saldo, niet veiliger en beter op maken. Dus als een stigma dat naadloos past op zoveel politici.
Zoals ik voor de verkiezingen al schreef, en recent nog eens onderstreepte, na publicatie van het boek ‘Fire and Fury’, waar ik dit weekend al over schreef, vind ik het plausibel dat hij geen serieuze plannen had om zich dat presidentschap toe te eigenen. En toen hij, tot ieders stijgende verbazing, de voorverkiezingen won, versplinterde de ‘Republikeinse’ partij voor onze ogen. Het was, met de komst van de ‘Tea-Party’ als activistische groep binnen die partij, al knap lastig om nog van een eenheid te spreken. Maar anderzijds is dat ook inherent aan het twee-partijen systeem, met haar focus op het bemachtigen van het ‘Centrum’ (de ‘Warparty’), waardoor de ‘vleugels’ er als versiering bij komen te hangen.
Ongeacht of Trump het vooraf op een akkoordje had gegooid met ‘Team Clinton’, dat zich op sinistere wijze ontdeed van ‘Team Bernie’ binnen de ‘Democratische’ partij, of dat hij geheel autonoom handelde, gedreven door puur persoonlijke overwegingen, staat wel vast dat ‘Team Clinton’ hem wilde als tegenstander. Iedereen die ook maar iets betekende in de Amerikaanse politiek, en de ‘Media’, voorspelde een vernietigende overwinning voor Clinton. Hoewel het niet lastig is om je tegen de zelfvoldane, ‘Mediageile’ Trump, af te zetten, deed men er in de ‘Media’ én de politiek, nog flink wat scheppen bovenop. Al was het maar om na november 2016 toegang te krijgen tot de ‘Clinton Administration’. Voor Trump maakte het niet uit dat men de vloer aanveegde met alles wat hij zei. En ‘dirt’ raakte hem niet. Zijn kaliber ijdelheid is uitgesproken ‘modern’. Zolang je de ‘Talk-of-the-Town’ bent, zit je goed. Niet veel anders als met de ‘Bad Boy/Girl’-image van zoveel andere ‘beroemde’ types.
Wie zo’n persoonlijkheid typeert als ‘gestoord’, zal zich knap ongemakkelijk voelen in deze, van hypes en ‘identity-politics’ aan elkaar hangende wereld. In elk geval was Trump niet zo gek zijn eigen geld in de campagne te steken. Hij had uiteindelijk maar een fractie van wat Hillary er tegenaan kon smijten, maar hij won. Hoe kan dat? Een niet uit te vlakken verklaring voor die totale verrassing, was niet ‘de Russen’, maar Steve Bannon. De enige in het ‘Kamp’ van Trump, behalve Roger Stone, die kijk had op de Amerikaanse politiek. Geen gebrek aan ‘Cheerleaders’, maar Bannon was de enige met strategisch inzicht. Daarnaast hielp het ‘Team’ van Clinton, en Clinton zelf een handje door dingen te doen die in strijd waren met de wet, of het fatsoen. En toen die zaken via Wikileaks op straat kwamen te liggen, werd het er voor haar niet eenvoudiger op.
Een bedrijf dat was opgericht door journalisten, met een netwerk dat zich over de hele wereld uitstrekte, en gespecialiseerd was in ‘Opposition Research’, leverde het ‘Team’ van Clinton een ‘Dossier’ over Trump dat was opgesteld door een voormalige medewerker van MI-6, dat van imbeciliteit en vage, obscene roddels aan elkaar hangt. En een Russische advocate die directe banden met dat bedrijf had werd afgestuurd op het ‘Kamp’ van Trump, met de belofte van ‘dirt’ over Clinton. Dat was vóórdat Bannon zich met de campagne begon te bemoeien, die in alle staten was toen uitlekte dat Trump jr, met Paul Manafort en Trump’s schoonzoon Jared Kushner, een ontmoeting met die dame hadden gehad. Bannon was al geen voorstander van dat soort ‘research’, stelde hij, maar hij hield Trump voor dat áls je daar dan op in wilt gaan, het leggen van de contacten overlaat aan je advocaten, die via ‘cut-outs’ dat materiaal kopen, en vervolgens verspreiden als je denkt dat het je kansen bevordert. Zo had ‘Team Clinton’ het gedaan met dat ‘Dossier’, waarvoor ze via hun advocaten grof geld hadden neergeteld. En dat patroon is ook zichtbaar in dat verhaal over dat ‘geboortebewijs’ van Obama, waarbij Trump uiteindelijk de ‘mule’ werd die de last mocht dragen voor Hillary. En inmiddels is dat bedrijf zelf het middelpunt van alle furore aan het worden, waar 'Democraten' en 'Republikeinen' over elkaar heen rollen met hun eigen 'lekken' om het verhaal te 'spinnen' zoals het hen het beste uitkomt.
Wat dat boek ‘Fire and Fury’ zo interessant maakt, is niet de ‘nieuwtjes’. Maar het beeld van een ‘onvoorbereide’ Trump, en zijn naïeve dochter en schoonzoon, die ‘in het diepe’ worden gegooid, en een onmogelijk steile ‘leercurve’ hebben. Schoonzoon Jared Kushner, en dochter Ivanka, zijn ‘van huis uit’ eerder ‘Democraten’ en Hillary aanhangers. ‘Jarvanka’, zoals Bannon hen noemt, ondermijnen het presidentschap van Trump door constant aansluiting te zoeken bij de ‘Identity Politics’, en door het compromis te zoeken. En als puntje bij paaltje komt, kiest Trump voor hen. Waardoor Trump op zeker moment, op aandringen van ‘Jarvanka’, de directeur van de FBI ontslaat, en de problemen voor zijn regering, maar ook zijn familie, en de Kushners, exponentieel toenemen. Over ‘Russen’ gaat het allang niet meer sinds Mueller pal daarop werd aangesteld als ‘Speciaal Aanklager’. Elke steen wordt omgedraaid op zoek naar een stok om de hond te slaan. Waar het de Kushners betreft, gaat het daarbij ook om obscure ‘deals’ met een Israëlische ‘diamanthandelaar’ die door praktisch elk justitie-apparaat in de wereld wordt ‘onderzocht’. Kushner sr zat al enige tijd in de bak, en ziet zijn complete imperium in rook opgaan als gevolg van dit soort onbezonnen acties van zijn zoon. Als niemand hem nog geld wil lenen tot dit is opgelost, slapen de Kushners straks onder de brug.
Ook de verdedigingsring die Bannon en Priebus vervolgens opbouwen, om tenminste Trump uit de wind te houden, afgekeken van de wijze waarop Bill Clinton destijds zichzelf wist te beschermen tegen de ‘fall-out’ van die affaire met Monica Lewinsky, houdt niet lang stand, omdat Trump en zijn familie simpelweg te naïef zijn om het professioneel te spelen. Trump’s verlangen om ‘Likes’ te scoren dreigt daarmee zijn ondergang te bezegelen. Maar geldt dat niet voor de hele ‘westerse’ maatschappij? Is Trump ‘gestoord’ omdat hij aan de lopende band doet wat nodig is om ‘Likes’ te scoren, en anderen, als wederdienst, ‘Likes’ te bezorgen? Hoeveel normale mensen zijn er dan nog over, in deze op ‘Likes’ gebouwde ‘westerse’ samenleving? Neem het incident waarbij Trump ‘Tweet’ dat een journaliste bij een bezoek aan zijn ‘residentie’ in Florida ‘bloedt uit een recente face-lift hechting’. Na die ‘Tweet’ verklaart hij zichzelf met: ‘Goed voor hun kijkcijfers!’ (‘Likes’, dus). Hij heeft hen een dienst bewezen!
De ultieme vraag is dan nu wat de toekomst ons brengen zal? Trump is een gevangene. De ‘Democraten’ en de ‘Republikeinen’ verkeren in staat van ontbinding, ondanks het effect van hervonden eenheid binnen de 'Republikeinse' partij na de verschijning van 'Fire and Fury', en plotselinge 'Jarvanka'-doorbraken in het zicht van een machtsvacuüm. Bannon heeft ambities om zelf een gooi naar het presidentschap te doen. Dat hij nu door 'vriend en vijand' wordt uitgekotst, betekent nog niet dat zijn rol is uitgespeeld. Hij blijft een gevaarlijke tegenstander voor de 'Warparty', en in 'politiek' geïnteresseerde miljardairs en 'Media-tijgers'. En dan zijn er nog die drie generaals op sleutelposities in de regering, die naar verluid afspraken hebben gemaakt om ervan verzekerd te zijn dat er geen ‘gekke dingen’ gebeuren. Als dat geruststellend klinkt, bent u dan nog een échte democraat? Of vinden we u terug in de groeiende groep ‘realisten’ die sterk het gevoel hebben dat democratie en rechtstaat niet zijn opgewassen tegen deze waanzin? Zijn we echt zo onvolwassen dat we bij de hand genomen moeten worden, voor ons eigen bestwil? Of ziet u zichzelf eerder als exponent van de elite die tot taak heeft ervoor te zorgen dat er geen ‘gekke dingen’ gebeuren?
Terwijl zij, in de Verenigde Staten, proberen uit te vogelen hoe ze uit deze door henzelf geschapen Gordiaanse Knoop moeten komen, en wij in Europa apathisch toekijken, gaan ze in China, Rusland, en andere landen met een minder ‘moderne’ kijk op de samenleving gewoon door met bouwen. Misschien moeten we niet ‘de volgende stap’ willen zetten om uit de problemen te komen, maar moeten we eerder onze ambities bijstellen. Dit gaat niet werken.