Is 'Corona' de kroon op het werk?
'Covid-19' vormt een serieuze bedreiging voor onze gezondheid, en talloze mensen zullen er aan overlijden. Welke maatregelen je moet nemen om het risico voor jezelf, en anderen, zo klein mogelijk te maken, zonder het zicht te verliezen op een belegde boterham nu, én in de toekomst, zal voor iedereen anders zijn. Wie het zich kan permitteren om zich volledig van de buitenwereld af te sluiten, heeft meer opties dan degene op wie we nu een beroep doen om degenen die besmet zijn weer gezond te maken, en ervoor te zorgen dat we iets te eten en te drinken hebben.
De reflex om te willen helpen kan het gevaar voor jezelf, en anderen, eerder groter maken. De ironie is dat we nu in ijltempo afkoersen op een samenleving met een 'basisloon', met wellicht zelfs een record aantal mensen zonder betaald werk, terwijl de rest voor een staatsonderneming of door de staat gefinancierde organisatie werkt. Maar dan zonder plan, via allerlei ad hoc maatregelen. Betrekkelijk willekeurige bedragen die worden toegekend. Beetje meer voor de ene groep, en een beetje minder voor de andere, en via uiteenlopende kanalen, van Belastingdienst tot Uitkeringsinstantie, of 'Regelingen' die bij besluit worden opgelegd, en dus fraudegevoelig, arbeidsintensief en onnodig kostbaar.
Niet geheel verrassend heeft Wopke Hoekstra al wel laten weten dat de KLM absoluut cruciaal is voor ons land, iets waar 'Groen' zich wel aan zal storen, maar Hoekstra heeft wel gelijk. Zij het dat het nog een kwestie van de lange adem zal worden, en het ook niet moet ontaarden in pogingen om uiteenlopende sentimenten rond het bedrijf nog wat extra aan te wakkeren. Net als allerlei andere voor ons land cruciale ondernemingen zal het neerkomen op een 'winterslaap', waarin het bedrijf moet worden klaargestoomd om, mét Air France, waar het een onderdeel van is na de overname, sterker uit de strijd te komen.
Linksom of rechtsom worden overal in de 'kapitalistische' wereld bedrijven de facto genationaliseerd. Daarnaast zullen overheden bedrijven zonder toekomst ook gedwongen moeten liquideren door de stekker eruit te trekken, wat onvermijdelijk zal resulteren in massawerkloosheid, ook op de wat langere termijn. Een herverdeling van het beschikbare werk, om te voorkomen dat sommigen zich kleurenblind werken en zwemmen in het besteedbaar inkomen, terwijl anderen worden getrakteerd op steeds kariger voorzieningen, bij oplopende kosten als de bedrijvigheid weer toeneemt en de prijzen weer normaliseren, zal eveneens een taak worden voor de overheid. Een terugkeer naar de 'Gig'-economie met allerlei speelse activiteiten, evenementen en wanstaltig betaalde 'Bekende Nederlanders' en hun entourage, zal onmogelijk zijn, zelfs als we zouden willen.
Het interessante is dat je de contouren al ziet van die toekomst, met spontaan muziek makende burgers die elkaar vermaken, en die kant zal het ook opgaan voor de 'Schone Kunsten' en de 'kleinkunst'. Al zijn we op dit moment nog lang niet zo ver dat dat kwartje gevallen is, en denkt men in die hoek ook aanspraak te mogen maken op overheidsgeld boven het basisloon.
Ver vóór 'Corona' was die ontwikkeling al zichtbaar door de intensieve bemoeienis van 'Centrale Banken' met wat ooit de 'vrije markt' was, en het steeds groter wordende arsenaal aan 'Regelingen', subsidies, boetes en sancties, nationaal en internationaal. Wat lonkt, optimaal gesproken, is een wereldwijde harmonisatie die is gebaseerd op verstandige keuzes en marktwerking, vrij van eng nationalistische sentimenten, en de promotie van superioriteit van bepaalde landen of rassen, zonder dat een oorlog nodig was om ons eraan te herinneren hoe het ook nog veel erger kan dan een virus-uitbraak, als we het aantal sterfgevallen als norm nemen. Maar ik geef direct toe dat het onverantwoordelijk is, op dit moment, om die hoop nu aan te wakkeren, terwijl de EU zojuist weer 'de Russen' de schuld geeft van de 'Corona-hysterie', zoals de Servisch-Amerikaanse journalist Nebojsa Malic constateert, en Trump en China elkaar beschuldigen van het fabriceren en verspreiden van 'Covid-19'.
Minder optimistische stemmen zien ook een toename van de invloed van de staat, maar dan in de vorm van een 'surveillance state' waar de 'Warparty' en 'Big Brother' alle macht naar zich toe hebben getrokken. Zelf zie ik eerder het tegenovergestelde. 'Surveillance' technologie is er al, en zal niet meer uit ons leven verdwijnen. Maar een groeiend aantal landen buiten de 'NAVO-invloedssfeer' zijn de eindeloze oorlogen, en de 'Two Minutes of Hate' méér dan zat, en ze erkennen 'Big Brother' in 'Washington' en 'Tel Aviv/Jerusalem' ook niet meer. De gouden tijd van het 'Militair-Financiële-Media-Complex' zouden best wel eens geteld kunnen zijn. Zo ver is het op dit moment zeker nog niet, en het is onverstandig alvast de straat op te rennen zoals op 'Dolle Dinsdag', en daar een zware prijs voor te betalen. Het gaat niet vanzelf, zo'n ontwikkeling, en de weerstand is in ons deel van de wereld vooralsnog overweldigend. De reflex hier is toch dat wij het beter weten, en het volste recht hebben om andere landen te vertellen hoe ze het moeten doen. En dat was je er niet zomaar even uit.
Maar als China zich nu herpakt, terwijl bij ons gradueel wordt 'opgeschaald', met landelijk verschillende sentimenten, en ieder met zijn eigen 'experts' en propagandakanalen, zal aan het eind van de rit mogelijk blijken die ineffectieve aanpak uiteindelijk veel meer slachtoffers maakt dan wat men in China moest incasseren, en dat ze daar eerder weer konden denken aan herstel van de productie en distributie dan bij ons. En dat geldt dan voor Europa, het Verenigde Koninkrijk, en de Verenigde Staten, die allen de grootste moeite hebben om een coherent en eenduidig verhaal op te hangen over hun strategie. 'Goed luisteren naar de experts' is geen strategie, en als die 'experts' niet van alle markten thuis zijn, en slechts druk zijn met hun eigen navel, kan het dodelijk zijn.
Allerhoogste tijd om weg te stappen van de reflex dat de 'Warparty' het beste verhaal heeft voor de langere termijn, en op zoek te gaan naar ons gezonde verstand dat we ergens in de 'Gig'-economie met een vracht 'ecstasy', 'weed' en 'coke' kwijt zijn geraakt, terwijl we applaudisseerden voor de 'Keizers zonder Kleren' die beloofden de 'Toren van Babel' te zullen voltooien. Af en toe ontspannen en dromen kan geen kwaad, maar deze permanente roes eindigt in een gekmakende kater en een infarct als we ons nu niet herpakken.