Jammerjoh

Er zijn vier categorieën ‘Doemdenkers’.

Allereerst de ‘Paniekvogels’ die in hun eigen schaduw nog een levensgevaarlijke bedreiging zien. Die hebben hulp nodig van een goede therapeut, of van een volwassene. Vervolgens de groepen die oprecht menen dat bij ongewijzigd beleid de boel uit de rails zal lopen. Dan degenen die mooie mogelijkheden zien om te profiteren van de onredelijke angst van anderen, om hun windmolens, elektrische auto’s en hogere belastingen te verkopen, meer geld voor hun ministerie binnen te harken, terwijl ze zelf met hun privé-vliegtuig of regeringstoestel blijven vliegen, en op vakantie gaan in Argentinië, of op een cruise naar de Zuidpool, safari in Afrika, of noem maar op. En tot slot de ‘Meelopers’. 

Alleen de tweede categorie verdient het om serieus te worden genomen, in het bijzonder waar hun sombere verwachtingen vergezeld gaan van ideeën over hoe het dreigende gevaar vermeden kan worden. Een glaszuiver voorbeeld, wat mij betreft, is Poetin die in 2007 op de ‘Security Conference’ in München waarschuwt dat verdere expansie van de NAVO, in het bijzonder richting Oekraïne en Georgië, tot oorlog zal leiden. Met het voorstel om te overleggen over een duurzame ‘Veiligheidsarchitectuur’ voor Europa. Hoe je verder over Poetin denkt doet er uiteindelijk niet toe. Als je die waarschuwing naast je neerlegt, en je spuugt hem in het gezicht door meteen die landen uit te nodigen voor toekomstig lidmaatschap van de NAVO, gevolgd door een half gelukte ‘regime change’ operatie in Oekraïne als de gekozen president voorstander blijkt van een meer neutrale koers, gevolgd door een burgeroorlog, en je weigert hooghartig om waar dan ook over te onderhandelen, dan wil je kennelijk oorlog. 

De genoemde categorieën zijn niet altijd volkomen helder, strikt gescheiden, zoals u zult beseffen. Iemand kan, vanuit de eigen kennis en kunde, tragische ontknopingen voor zich zien bij ongewijzigd beleid, maar bepaalde aspecten missen die uiteindelijk zorgen voor ‘Eind Goed, Al Goed’. Daar zijn tal van historische voorbeelden van, en ik ben er vrij zeker van dat we allemaal wel voorbeelden hebben in ons eigen leven waarin we ons vreselijk veel zorgen maakten, bijvoorbeeld over de keuzes die onze kinderen maakten, om vervolgens te moeten constateren dat zij het beter zagen dan wij. Alhoewel onze angsten en waarschuwingen mogelijk wel degelijk hebben bijgedragen om die uitkomst te realiseren. ‘Doemdenkende’ ouders kunnen een verstikkende last zijn, waar ze hun kinderen infecteren met hun eigen angst, en die kinderen hulpbehoevende schepsels worden, maar ook precies die ‘Rem’ op de ontwikkelingen zijn die de kinderen in de bocht houdt op het parcours. En ten slot kan een ontwikkeling voor iemand persoonlijk wel tragisch zijn, maar voor de samenleving als geheel niet.

In het vorige voorbeeld, van Poetin die voorspelt dat het gaat eindigen in tranen als de NAVO zich niks aantrekt van de angsten die in Rusland leven, kun je volhouden dat het geen ‘Doemdenken’ is, waar Poetin zichzelf presenteert als iemand die door het volk een bepaalde kant op zal worden gedwongen, en als hij verdwijnt er een ander op zal staan die bereid is te doen wat het volk verwacht, maar een bedreiging. Om vervolgens parmantig te verklaren dat je hoe dan ook niet voor die bedreiging zult zwichten. Maar dan moet je wel overtuigd zijn van je keuze, en maatregelen nemen om een tragische ontknoping te voorkomen, anders ben je niet goed snik. Of crimineel, als je mooie mogelijkheden ziet om rijk te worden van een oorlog. Doorzetten op een pad dat lastig begaanbaar is, als iemand laat weten er alles aan te zullen doen wat binnen zijn of haar vermogen ligt om te voorkomen dat je je doel bereikt, roept de vraag op of dat doel de moeite waard is, en of de kosten niet té hoog op zullen lopen. Indien je denkt dat die ander bluft, of jou onmogelijk de voet dwars kan zetten, als nietige dwerg, als een ‘Benzinepomp met Kernwapens’, dan neem je wel veel risico. En als de indicatie dan is dat hij niet blufte, én veel beter beslagen ten ijs komt op het moment dat de pleuris in alle ernst uitbreekt, dan roep je de ellende over jezelf af als je doorzet. 

Wat we nu in het ‘Westen’ zien, is dat de verschillende overheden, op zoek naar ‘Leverage’ om beleidskeuzes die verre van verstandig waren, maar linksom of rechtsom wel winstgevend voor die overheden, de ‘Grote Corporaties’ en puissant rijke geldschieters voor hun politieke campagnes, zich volop hebben bediend van ‘Doemdenken’ als een doortrapte manier om de belastingbetaler te motiveren om diep in de buidel te tasten, en vrijheden in te leveren, waarbij die overheden en hun ‘partners’ niet zelden moedwillig bepaalde zaken totaal lieten ontsporen, om hun eigen winstgevende ‘oplossingen’ erin te fietsen. Dat is een doorontwikkelde techniek die ik hier ‘nudgen’ noem. Niet open en bloot je kaarten op tafel leggen, maar ‘verleiden’. Je boven het ‘Domme Volk’ verheven voelen, en er van overtuigd zijn dat jij met je ‘team’ van ‘experts’ uiteindelijk bepaalt hoe zij denken, en wat zij willen, en niet andersom. En we zien nu hoe zich dat overal wreekt, waardoor echt álles uit de rails loopt, tegelijkertijd. Met als cruciale vraag: ‘Was dat de vooropgezette bedoeling? Of Hoogmoed?’ Doorgewinterde ‘Doemdenkers’ die ervan overtuigd zijn dat er sprake is van een ‘Groot Complot’ hebben nu de wind mee. Tal van ‘hoogvliegers’ in hun eigen vakgebied, maar panisch over bepaalde oncontroleerbare ontwikkelingen, doen angstaanjagende uitspraken. Ray Dalio, ‘Investment Banker’ die in 1975 het investeringsfonds ‘Bridgewater’ oprichtte, stelt dat volgende week iedereen alles kwijt zal zijn. Op ‘X’ kwam een gespecialiseerde vrouwelijke medicus van naam en faam voorbij die voorspelde dat iedereen die ‘de prik’ en de ‘booster’ had gehad binnen drie tot vijf jaar dood zou zijn. Op de campussen van Amerikaanse Universiteiten is de burgeroorlog al uitgebroken, met demonstranten vóór en tegen Israël die elkaar, en de politie te lijf gaan, terwijl de Amerikaanse overheid het begrip ‘antisemitisme’ bij wet zo ver oprekt, dat elke kritiek op Israël strafbaar wordt. Klimaathysterici zien in elke regenbui hun gelijk bevestigd dat we gedoemd zijn. En dat de desastreus verlopende oorlog in Oekraïne met het grootste gemak kan uitmonden in een alles verwoestende Derde Wereldoorlog lijkt voor sommigen eerder een aansporing om nog extra kolen op het vuur te gooien. 

Om het tij te keren vertrouwt helemaal niemand nog op de overheid, anders dan dat men hun eigen ‘Verlosser’ opvoert als degene die na een ‘Kleuren Revolutie’ de oppositie buiten moet sluiten, en zonder dralen de eigen ‘oplossingen’ erdoor moet rammen. Zelfs daar waar die ‘oplossingen’ aantoonbaar niets oplossen, en van een grote chaos alleen maar een nóg grotere chaos maken. ‘Verwarde’ en ‘Schizofrene’ mensen zijn vandaag bang voor ‘Dit’, en morgen voor ‘Dat’. Cynische opportunisten die zich hebben toegelegd op het aanleren van ‘Debating Techniques’ om macht te verwerven, maar geen idee hebben hoe ze de problemen écht de baas zouden moeten worden, zorgen overal voor mist. In mijn eigen voorstellen om terug te keren naar een kleine, dienende, nederige overheid, gebonden aan een ‘Grondwet’ als ‘Goedmoedige Dictator’, is het de overheid die tegen de ‘Doemdenkende’ burger zegt: ‘Geef mij je angst!’. Die ‘Rots in de Branding’ pretendeert niet alles voor iedereen op te kunnen lossen, maar door een focus op de écht belangrijke zaken brengt die overheid stabiliteit. Vrede, veiligheid, bestaanszekerheid, betrouwbare zorg, degelijk onderwijs, en een infrastructuur die productieve activiteiten faciliteert, en daarmee welvaart. 

Dat het nu over de volle breedte uit de rails loopt zie ik niet als iets dat door een ‘Kwade Genius’ moedwillig is afgedwongen. Ik zie het niet als een ‘Groot Complot’ van boosaardige Russen, Chinezen, of sadistische ‘Roofkapitalisten’ uit het ‘Davos’-kamp. Het is in mijn optiek grootschalig ‘Systeemfalen’ van een véél te complex overheidsapparaat, behangen met toeters en bellen, waarbij totaal ondeskundige, ongeschikte mensen die ‘Ook een Kans’ moesten krijgen naar eigen inzicht aan knoppen mogen draaien. Exact voorspellen wanneer het systeem een catastrofale ‘Meltdown’ gaat meemaken, en uit welke hoek die gaat komen, dat is niet zo eenvoudig te voorspellen, maar de oververhitting bezorgt iedereen kippenvel. Radicaal ‘Koelen’ tot de uiteenlopende parameters op het instrumentenpaneel weer onder de grenswaarden zijn gezakt vergt een terugkeer naar de ‘Menselijke Maat’. We moeten eens serieus met elkaar praten. En ophouden met liegen, beïnvloeden, ‘nudgen’. Kaarten op tafel. Rechte rug. Wat willen we nou eigenlijk? Wat heeft onze hoogste prioriteit? Wat zegt de exacte wetenschap? Wees geen meeloper!

Hoe is dat wat ik propageer nou anders dan wat het ‘WEF’ nastreeft?

Het ‘WEF’ stelt zelf dat het louter ‘Goede Bedoelingen’ heeft als men ons voorhoudt dat niemand nog iets zal bezitten, maar dat we alles kunnen huren/leasen/lenen waarbij een vorm van ‘Social Credit’ onze draagkracht bepaalt. Dat is géén ‘Complot Theorie’, en ze zijn er volkomen open over. In de basis maakt het voor u persoonlijk niet uit of u iets bezit, of niet, zolang u het ‘vruchtgebruik’ maar heeft. Vergelijk met mijn stelling dat veel mensen met een ‘koophuis’ begraven liggen onder de hypotheek en lasten vanuit de overheid, en daar is dat huis feitelijk niet van hen, maar van de bank, en een melkkoe van de overheid. Zelfs bij een partiële financiering bestaat altijd de kans dat de ‘markt’ voor koopwoningen instort, waardoor u van deeleigenaar ineens weer huurder bent, omdat het verlies in waarde neerdaalt bij u, en niet bij de bank, totdat u gedwongen wordt te verkopen, omdat u de lasten niet meer kunt dragen en failliet wordt verklaard. Maar zelfs dan houdt, in Nederland, anders dan in de VS bijvoorbeeld, de bank een vordering op u.

Steeds meer mensen kopen geen auto, maar rijden in een ‘Leasebak’, en zelfs jongeren kopen bij de ‘webshops’ op ‘afbetaling’, of via contracten die hen binden aan bepaalde leveranciers van een ‘dienst’, in ruil voor dat begerenswaardige ‘mobieltje’. Met andere woorden, dat ‘U zult niets meer bezitten’ is in de praktijk al het geval, zeker waar mensen die geen pensioen opbouwen hun huis en andere ‘bezittingen’ zien als een ‘potje voor later’. Maar hoezo ‘Social Credit’? Denk even na. Ik heb hier op dit blog een lans gebroken voor de invoering van een ‘Basisinkomen. Een identieke maandelijkse uitkering voor elke Nederlandse volwassene, vergelijkbaar met de ‘AOW’, waar we op terug kunnen vallen als we geen andere inkomsten meer hebben, bij het gelijktijdig afschaffen van alle nu bestaande uitkeringen, toelagen, subsidies en wat we niet allemaal bedacht hebben. En elke seconde ‘contractwerk’ moet lonen, bovenop dat ‘Basisinkomen’. 

In mijn voorstel zijn we op slag ‘verlost’ van het waterhoofd bij de overheid, keren we terug naar een kleine overheid die zich kan concentreren op de belangrijke taken op het gebied van infrastructuur, veiligheid, zorg en scholing, en zitten niet-Nederlanders die ons land bezoeken zonder inkomsten, tenzij ze werk vinden, of als toerist geld meebrengen. Geld van de overheid is al een vorm van ‘Social Credit’, waar het verdiend wordt door anderen die iets produceren, en het is niet onredelijk om daar passende voorwaarden aan te stellen, zolang het niet uitmondt in ‘micromanagement’ van gedrag, want dan zijn we weer terug bij af. Maar als iemand een serieus misdrijf pleegt, en enige tijd onderdak krijgt in een gevangenis, is het niet onredelijk om dat ‘Basisinkomen’ te stoppen voor de duur van dat verblijf. Zoals het ook niet onredelijk is om het loon voor de leerkracht te stoppen als hij of zij zich aan de kinderen vergrijpt, en daarom ontslagen wordt. 

Dat systeem is, in mijn optiek, nog steeds ‘kapitalisme’ zoals Adam Smith het op zijn netvlies had staan. De hoogte van het ‘Basisinkomen’ zal afhankelijk zijn van wat de ‘markt’ kan ophoesten zonder dat de industriële activiteit en andere productieve sectoren van de maatschappij die het geld verdienen erdoor om zeep worden geholpen. Daarom sprak Smith ook over de ‘Wealth of Nations’. En daar ziet u de spanning met wat het ‘WEF’ voor ogen staat, waar zij dat mondiaal willen uitrollen in een ‘Unipolaire’ wereld, met een elite die alles bezit, het ‘Social Credit’ uitgeeft naar eigen inzicht, en ‘Big Brother’ die over ons waakt. Gaat niet werken. 

Wie genoegen neemt met zijn of haar ‘Basisinkomen’ kan verder ‘achter de geraniums’ wegkwijnen met een boek van de bibliotheek, en het wekelijkse ‘naaikransje’, maar die ‘zeeën van vrije tijd’ geven mensen ook de optie om, zonder financiële vergoeding, dat te doen wat we nu ‘vrijwilligerswerk’ noemen, zo zij daar voor kiezen, waarbij de ene handige ‘Jodocus’ kosteloos het tuintje aanharkt van zijn buren, en zij voor hem koken, bijvoorbeeld. Meer ‘Nabuurschap’ waar de BBB zo nadrukkelijk mee op de voorgrond trad tijdens de verkiezingen. Vele malen goedkoper, en beter, dan een overheid die zich ermee bemoeit, met ‘Computer-Says-No’-instanties die er als waterhoofd aan hangen. En in een wereld waar meer en meer taken worden overgenomen door computers en robots, en niet alleen productiewerk, is dit het ‘Ei van Columbus’ als u het mij vraagt. 

In die opzet is samenwerking van landen niet uitgesloten of verboden, maar mag dat niet tot hogere kosten voor de gemeenschap leiden met een claim dat het volk ‘solidair’ moet zijn met dat andere land. Ik kom nu op ‘X’ postings tegen van mensen die stellen dat ze graag méér belasting betalen ten bate van de oorlog tegen Rusland op het grondgebied van Oekraïne. Mooi, stop het maar in de collectebus, zoek je spulletjes bij elkaar, meld je aan als kanonnenvoer, en val mij er niet mee lastig. Maar hoe zit het dan met de vluchtelingen? Die zijn welkom, maar zonder ‘Basisinkomen’ zullen ze wel de handen uit de mouwen moeten steken om in Nederland het hoofd boven water te houden, want ons land is niet goedkoop. Tegelijkertijd gaan we die mensen niet terugsturen naar Oekraïne, of welk ander land dan ook, zoals ze in Litouwen en Polen nu willen doen met mannen uit Oekraïne die daar in die landen een veilig heenkomen zochten. Dat systeem van mij schrikt ‘gelukzoekers’ af, maakt van een slagaderlijke bloeding via alle ‘voorzieningen’ een vruchtbaar alternatief dat positief bijdraagt aan de samenleving door de geleverde arbeid, en garandeert oprechte vluchtelingen bescherming. 

Zoals ik hier al verscheidene malen stelde, waren de ‘Lage Landen’ voor Adam Smith een inspiratiebron. De relatieve rijkdom van ons minuscule ‘handelsland’ was geen groot geheim, uiteraard. Wij voeren heen en weer tussen Indonesië (en tal van andere exotische landen), en in ruil voor goedkope ‘kralen’ namen we kostbare ‘specerijen’ mee terug. Waarbij de lokale bevolking die ‘kralen’ juist heel waardevol vonden, terwijl ze meer dan genoeg ‘specerijen’ hadden. ‘Win-Win’. Anders dan de Britten die er hun leger brachten, er hun vlag plantten, het land inpikten ten bate van de ‘Kroon’ op zoek naar ‘schaalvergroting’, wat een kostbare hobby was, zo stelde Smith terecht, waarbij de ‘ingepikte’ landen uiteindelijk een blok aan het been vormden als de lokale bevolking in opstand kwam. Gaandeweg transformeerden ook de Nederlanders zich echter tot ‘kolonisten’, namen de kosten toe, en de inkomsten af, zoals we de Angelsaksische kijk op ‘kapitalisme’ in de jaren na de ineenstorting van de Sovjet Unie, het ‘Roofkapitalisme’, ook overnamen. 

Kijk even goed naar wat wij voor ‘kralen’ meebrengen als we ons melden in andere landen. ‘LGBT+’-rechten, vrije toegang voor onze ‘NGO’s’, ‘No Questions Asked’, ontwrichtende ‘journalisten’, bommen en granaten voor ‘oppositiegroepen’, een ‘Abortusboot’, ‘Zang en Dans’, ‘Klimaathysterie’, en ‘Schuldpapier’. En als ze in ruil hun olie, gas en industriële en agrarische producten niet af willen staan, dan zorgen we voor oorlog en schieten we alles kapot wat ze met bloed, zweet en tranen hebben opgebouwd. In de media, in de parlementen, en waar dan ook, brullen we dat die productieve landen een ‘existentiële bedreiging’ voor ons vormen. En het enige wat ik dan denk is: ‘Dat mag ik hopen, want wat onze ‘eigenaren’ op het netvlies hebben staan als ideaal, dat is feodalisme/fascisme’. Terugkeren naar de aarde, stelletje ‘WEF-Wappies’! 

Een ongeluk zit in een klein hoekje.

Gisteren schreef ik over schuld en schaamte, en verantwoordelijkheid, en waarom het geen goed idee is om schaamte los te koppelen van schuld, en schuld toe te wijzen aan iemand die niet verantwoordelijk is. Ik lees net weer een bijdrage van Guus Kuijer aan het publieke debat op ‘X’ waarin hij, zoals zovelen in de hoek van het politieke spectrum waar hij zich in bevindt, verkondigt dat de ‘kiezer’ niet altijd gelijk heeft, en dat de formatie daarom zo problematisch is. In mijn optiek hoeft de kiezer zich niet te schamen, treft hem of haar geen blaam, en is het niet zijn of haar verantwoordelijkheid om een regering te vormen. Zeg ik nu iets raars? 

Als iemand die dagelijks artikelen schrijft over de ontwikkelingen in Nederland, Europa en de wereld, doe ik mijn best om problemen te identificeren, in de hoop dat degenen die de verantwoordelijkheid op zich genomen hebben om die het hoofd te bieden er kennis van nemen, langs welke weg dan ook, en er hun voordeel mee doen, maar ik kan het niet afdwingen. Als het alsnog mis gaat, voel ik mij niet schuldig, en zit ik niet handenwringend te overdenken wat ik had moeten doen om dat ongeluk te voorkomen. 

De spanningen in de wereld lopen snel op, en dat is niet mijn schuld. Bij ‘ongewijzigd beleid’ voorzie ik een tranendal voor Nederland, en het is niet mijn schuld als dat inderdaad zo uitpakt. Maar wellicht zie ik iets over het hoofd? Of blijkt er nét voor het ‘ravijn’ nog een geitenpaadje waardoor we kunnen ontsnappen? Er zijn mensen die geboren ‘Thrill Seekers’ zijn, bij voorkeur zonder ’Skin in the Game’. In ‘Rebel Without a Cause’ zien we de ‘Cult-Held’ James Dean in een fameuze ‘Challenge’ racen richting de afgrond samen met de ‘Loser’ in een ‘Chicken Run’. Ik stel voor om dat soort mensen niet te verheffen tot president of regeringsleider. Daar komen brokken van. 

Maar een ‘Verveelde’ samenleving kan de verleiding wellicht niet weerstaan, en dan krijg je zo’n oorlog als nu tussen Rusland en de NAVO, met op het vinkentouw nog een oorlog tussen China en de NAVO, ook al waarschuwden Poetin en Xi al vele jaren voor zo’n uitkomst. Zoals ik in tal van bijdragen heb laten zien wemelt het ook in het westen van de ‘Realisten’ die al vele jaren waarschuwen voor een fatale afloop. Ik sta daarin niet alleen. Tegelijk stel ik steeds weer dat ik geen kristallen bol heb, en niet in de toekomst kan kijken. Wellicht zie ik iets over het hoofd? Wellicht is er kort voor het ravijn nog een geitenpaadje? Blijft het uiteindelijk bij een miljoen dode Oekraïners en wie weet hoeveel dode Russen en vrijwilligers, naast een totaal aan gort geschoten en gebombardeerd Oekraïne, en omvangrijke schade in Rusland, puur en alleen omdat de NAVO onder geen beding een multipolaire wereld wilde accepteren? Maar ik heb er een hard hoofd in. 

Keer ik terug naar die kiezer. Die heeft niet gekozen voor die oorlog, maar velen zijn wel te mobiliseren om de NAVO toe te juichen, zolang de pijn bescheiden blijft. Dat beseffen ze bij de NAVO ook, vandaar de keuze voor een ‘Proxy-oorlog’, waarbij Oekraïners sterven en wij alleen de wapens leveren, de auto waarmee zij deelnemen aan die ‘Chicken Run’. Maar op dit moment ziet het ernaar uit dat we die auto, en de bestuurder, af kunnen schrijven. Sterker nog, het heeft er alle schijn van dat er veel meer verloren gaat dan die auto, als ik zie dat ze in de Verenigde Staten nu de beslissing hebben genomen de Russische bezittingen en tegoeden, ter hoogte van een schamele vijf miljard, die ze eerder hadden ‘bevroren’, nu zonder meer in te pikken. Waarbij ze de EU onder druk zetten om hetzelfde te doen, maar daar gaat het over iets van 300 miljard. 

Kun je die gewoon straffeloos jatten? De gedachte daarachter is dat de Russen van wie dat geld is dan in opstand komen tegen Poetin, met regime change in Rusland tot gevolg, en dan is het voor de NAVO ‘Eind Goed, Al Goed’. De verwachting was dat ‘bevriezen’ al wel voldoende zou zijn, maar dat viel vies tegen. Tevens werd verwacht dat de Russische economie als een plumpudding op een hoop zou storten, maar ook dat pakt verkeerd uit. Dan zou de inflatie de Russische consument wel ontevreden maken, maar ook dat is eerder andersom. Hoe groot is de kans dat dat jatten van die tegoeden eveneens averechts uitpakt? Groot. Zeker voor Nederland, als ik goed geïnformeerd ben. Volgens een staatje dat ik langs zag komen zijn het vooral Cypriotische en Nederlandse banken die zwemmen in het Russische geld, wat uiteraard het gevolg is van het Nederlandse beleid dat van ons land een ‘belastingparadijs’ voor oligarchen maakte. Iets van vijftig miljard voor Nederland. Dat verdwijnt dan van die rekeningen richting dat bodemloze vat in Oekraïne, wat onze fragiele bankensector terugbrengt naar een situatie zoals ten tijde van de ‘Krediet-Crisis’, leunend op de belastingbetaler om hen van vers kapitaal te voorzien. Maar dan tweemaal zoveel geld als destijds. Waar gaan we dat vandaan halen? Daar begint het mee. 

Rusland zal echter onherroepelijk stappen zetten om dat geld terug te vorderen, via procedures wereldwijd tegen ‘Nederlandse Belangen’ en bedrijven. De kans dat rechtbanken in het westen dergelijke zaken accepteren is niet zo groot, maar elders in de wereld liggen de kaarten anders. En zelfs als het na een lang juridisch gevecht niet tot een toewijzing komt, zullen de bedrijven die te maken krijgen met dergelijke zaken een risico zijn voor zakenpartners, en wie gaat de juridische kosten dragen? Dat alleen al zal vele bedrijven die nu nog gevestigd zijn in Nederland doen besluiten ons land te verlaten, en geen subsidie zal hoog genoeg zijn om hen van die stap af te brengen als het die kant op gaat. Maar afgezien van de ‘landverraders’ van Forum, zoals ze inmiddels worden geportretteerd op ‘X’ en in de reguliere media, en wat aarzeling bij de SP, staan alle fracties klaar met hun geel-blauwe vlaggetje voor die ‘Chicken-Run’. De kiezer wordt niks gevraagd, en die heeft ook geen benul van de consequenties als dit fout gaat. Die is druk met andere zaken. De komende Olympische Spelen, het EK-voetbal, de volgende race van ‘Onze Max’, en zo hoort het ook, want het is niet hun verantwoordelijkheid.

Omdat ik zie dat het verschrikkelijk fout kan gaan is het wel mijn verantwoordelijkheid om dit stukje te schrijven, in de hoop dat iemand wiens verantwoordelijkheid het is om Nederland uit de problemen te houden het oppikt en zich de tandjes schrikt, maar als het kwartje niet valt, is het niet mijn schuld, en hoef ik mij niet te schamen. Dat ligt anders voor Rutte, Kaag, Ollongren, Jetten, Hoekstra en Timmermans die aan de wieg van dit parcours stonden in Nederland en als commissaris van de EU, wisten van de gevaren, maar vol gas gaven. Niet alleen zij, uiteraard. Een hele optocht van mensen werkzaam op ministeries, in de Tweede Kamer, in ‘fracties’, in ‘ThinkTanks’, en bij de media hadden hun stem moeten verheffen, maar kozen voor de ‘Thrill’. Als het ‘goed’ uitpakt, is de schade en het leed volgens mij nog steeds onfatsoenlijk hoog, maar in absolute zin heb ik dan ongelijk. Ook dan blijf ik erbij dat je ‘Thrill Seekers’ niet de sleutels van de schatkist en de wapenkamer moet geven, en zal ik treuren om al die in de knop geknakte levens in Oekraïne en Rusland, en de schade die absurde hoeveelheden geld gaat kosten om te repareren, waar dat geld zoveel beter besteed had kunnen worden. 

U kunt helpen door dit artikel een grote verspreiding te geven. Ook als u het overigens veelal niet met mij eens bent. 

En dat gelooft u?

Op grond van wat u weet maakt u keuzes. Voorzover u de keuze heeft. In een samenleving besluit het collectief over het aanbod, over de ruimte, waarbij sommige keuzes worden verboden. In theorie heeft u dan nog steeds de keuze om u daar niets van aan te trekken, en het tóch te doen, voorzover preventieve maatregelen u daar nog toe in staat stellen, maar daar zitten onaangename consequenties aan die door vertegenwoordigers van het collectief aan u worden opgelegd. Die vertegenwoordigers van het collectief zijn in functie ‘automaten’, als het goed is. Ze mógen niet zelf nadenken alvorens te doen wat er van hen wordt verwacht krachtens de wet. Anders wordt het een tombola, een schiettent, Las Vegas, kansberekening, willekeur, de ‘Law of the Jungle’, maar dan de ‘Concrete Jungle’ van ‘Gotham’. 

Filosofen slijpen de messen als het gaat over de vraag of de mens wel een ‘Vrije Wil’ heeft, en wat je daar precies onder zou moeten verstaan. Voor wie daar interesse in heeft, HIER een hanteerbaar overzicht, maar daar schieten we in de praktijk van alle dag niet veel mee op. De gedachte dat het, in theorie, mogelijk zou zijn om ‘uit te rekenen’ hoe iemand gaat kiezen als je vanaf de schepping van het universum elk ‘deeltje’ kunt volgen vond ik in mijn jonge jaren intrigerend, en toen kwam de ‘Quantum Mechanica’ voorbij, en heb ik het denken over een ‘gedetermineerde’ wereld opgegeven. Zonde van mijn tijd, zeker in praktische zin. Maar dat neemt niet weg dat er tal van keuzes zijn aan te wijzen waarbij mensen denken dat ze volledig vrij tot hun beslissing kwamen, terwijl het bijzonder aannemelijk is dat ze er naartoe ‘genudged’ zijn. Dat wil zeggen, mensen met ‘bedoelingen’ hebben hen ertoe verleid. Ze denken dat ze handelen uit ‘Vrije Wil’, maar eigenlijk stond hun keuze al op voorhand vast, alleen wisten ze het zelf nog niet. 

Waar ik op dit blog verzet aanteken tegen het idee dat het ‘Allemaal’ één ‘Groot Complot’ is, zeg ik in feite dat u en ik geen bestuurbare robots zijn, maar dat we nog wel, op zekere niveaus, een ‘Vrije Wil’ hebben, voorzover we daar prijs op stellen. De één maakt daar werk van, gaat op onderzoek uit, denkt na, en de ander laat zich liever leiden, uit gemakzucht, of tijdgebrek, of liefde, voor een ander mens, de hond, het vaderland, de club, maar ook daar is die keuze de expressie van ‘Vrije Wil’. Ook waar we geen werk maken van het exploiteren van onze ‘Vrijheid’, willen we die als regel niet kwijt. Maar er zijn uiteraard ook mensen die ons voorhouden dat we die ‘Vrijheid’ toch niet gebruiken, dus kunnen we de ruimte die we laten liggen beter inleveren voor een (door hen geïdentificeerd) ‘Goed Doel’. Bommen voor Oekraïne. Wapens voor Al Qaida. Geld om hun carrièrestap te smeren. 

In Monaco werkt zeven procent van de bevolking voor de overheid. Bij ons is dat ruim veertig procent, en dat is eerder een conservatieve schatting door alle ‘geldstromen’ die door de overheid worden beheerd. De economie van Monaco is niet te vergelijken met die van ons, maar daar gaat het nu even niet om. Waar iemand in dienst is van het collectief, zo stelde ik in de opening, mógen zij in functie niet nadenken. Anders giert het uit de klauw. ‘Gotham’. Vandaar mijn hartstochtelijke pleidooi voor een bescheiden omvang van de overheid, met daarnaast een ‘Vrije Markt’ waar je je gang kunt gaan, zolang je bereid en in staat bent om de consequenties te dragen van je keuzes. Hoe groter de overheid, hoe groter de kans op ontsporingen, met ‘dienders’ die in functie weigeren hun ‘Vrije Wil’ ondergeschikt te maken aan het collectief belang zoals dat is vastgespijkerd in een wet die voor iedereen in gelijke mate geldt.

Nu liggen er weer plannen voor de invoering van een ‘Suikertax’, want de overheid komt geld tekort voor haar oorlogen. Elke belasting beperkt uw en mijn keuzevrijheid. Beperkt onze ‘Vrije Wil’. Het cynisme druipt er vanaf, waar de demissionaire regering verschillende ‘scenario’s’ heeft voorgelegd aan het parlement, waardoor de suggestie wordt gewekt dat er iets te kiezen valt, maar dat gaat alleen over de vraag welke voeding waar suiker in zit het zwaarst belast moet worden. Suikervervangende middelen staan al vele jaren in het verdachtenbankje als slecht voor de gezondheid (carcinogeen), maar dat komt later, als de ‘suikertax’ een groot succes blijkt, en niemand nog suikerhoudende dranken of voedsel koopt, en de regering geld tekort komt voor haar bommen. Toch zijn er mensen die bij hoog en laag volhouden dat de regering ‘Goede Bedoelingen’ heeft, en dat het beperken van de ‘Vrije Wil’ voor uw en mijn eigen ‘Bestwil’ is. Geen enkel argument kan hen er vanaf brengen. 

Topzware overheden scheppen een eigen institutionele ‘Vrije Wil’ die is losgezongen van de noodzaak rekening te houden met de consequenties, want die worden verschoven naar anderen, die met de rekening blijven zitten, tot ook zij niet meer kunnen betalen. Ergens daarvoor breekt doorgaans wel al de pleuris uit, maar zoals ik hier in verscheidene bijdragen heb getracht te verhelderen zijn er moderne technieken om mensen stapje voor stapje hun ‘Vrije Wil’ te ontnemen, en uitgesproken stupide keuzes te laten maken, in ruil voor de suggestie van ‘Verzorging’, of door de schaamte van de burger te mobiliseren. Fascinerend om te zien hoe dat werkt. Terwijl degenen die hen plukken blijven roepen dat onze wereld de ‘Vrije Wereld’ is. Die we moeten verdedigen tegen ‘autocratische’ regimes. 

In het verleden schreef ik al bijdragen om te wijzen op verschillende definities van ‘Vrijheid’, waar dat voor het individu in isolatie absoluut is, niet gehinderd door God noch Gebod, terwijl het in relatie tot anderen een conflict genereert als we erkennen dat de ander evenveel recht heeft op de ‘Vrijheid’ die wij voor onszelf claimen. Dat schreeuwt om een resolutie in de vorm van een wet (een grondwet) die voor allen identiek is, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt, niet wordt ‘gedoogd’, en niet ‘positief’ wordt gediscrimineerd, met ‘handhavers’ die voor de overheid werken en hun eigen ‘Vrije Wil’ uitschakelen als ze in functie zijn. Die wet is een ‘Benevolent Dictator’, een ‘autocraat’. Buiten het bereik van die wet ligt de ‘Vrije Markt’, waar onze ‘Vrije Wil’ zich uit kan leven, ongehinderd door belastingen, boetes, sancties, ‘Vrij’. Zo’n omgeving is optimaal voor ‘Win-Win’ uitkomsten, en het maakt ons voorzichtig omdat niemand ons komt helpen als we ‘Domme Dingen’ doen en in de bandenstapel belanden. 

De kwaliteit van onze beslissingen in zo’n omgeving hangt nauw samen met de kwaliteit van de informatie die we weten te bemachtigen alvorens een keuze te maken. Geen garantie, of verzekering, tenzij inbegrepen bij het product, wat dat product dan ook duurder zal maken. Hoe ver de bemoeienis van de overheid moet gaan om burgers te beschermen tegen schade als gevolg van keuzes door anderen, voorbij de bandenstapel, is een open discussie, maar die bemoeienis kan niet zo ver gaan dat de burger tegen zichzelf beschermd wordt, of dat de overheid de verantwoordelijkheid van ouders en andere ‘Vrije’ burgers met verantwoordelijkheden overneemt voor hun eigen ‘Bestwil’. Al helemaal niet als je zelfs zonder bril kunt zien dat die ‘zorgzame’ overheid met haar belastingen, boetes en sancties vooral goed voor zichzelf zorgt. En het wordt puur gif als die overheid zich ook met de buren gaat bemoeien, of haar ‘zorgzame’ impulsen een mondiale ambitie blijken te verhullen.

In laatste instantie maakt het niet uit of u gelooft dat iemand ‘Goede Bedoelingen’ heeft. Iemand die liegt, bedriegt, aantoonbaar gericht halve waarheden vertelt, liever manipuleert dan open en bloot de argumenten voor en tegen op tafel te leggen, mensen met een andere opvatting buitensluit middels een ‘Cordon Sanitaire’, en graag met wapentuig in de weer is, zonder ‘Skin in the Game’, leunend op publiek geld, kunt u beter buiten de deur houden als uw ‘Vrijheid’ u lief is.