'It takes two to tango'.
De adviseur van Trump op het gebied van 'Handel', Peter Navarro, en zijn voormalige 'campagnestrateeg' Steve Bannon, zien China als het 'Grote Kwaad'. Volgens hen heeft China hun geliefde moederland, de Verenigde Staten, beroofd van haar industrie. Een populair geluid in de Verenigde Staten op dit moment, dat ook begint aan te zwellen in sommige delen van Europa, waaronder ons land.
Onmiskenbaar heeft China zich in zeer korte tijd ontwikkeld tot de 'fabriek' van de wereld, waarbij het inmiddels niet langer afhankelijk is van opdrachten uit 'westerse' landen, maar ook geheel autonoom producten ontwikkelt die de concurrentie met 'westerse' merknamen aankan, en in een groeiend aantal gevallen met een ruime marge overklast. Net als andere Aziatische landen, zoals Japan en Korea, was die metamorfose voor een deel te danken aan de promotie van 'Nationale Kampioenen'. Vanuit het perspectief van de Amerikanen, en sommige Europeanen, is dat oneerlijk in die vorm, en strijdig met het concept van de 'Vrije Markt' zoals zij daar patent op hebben aangevraagd, en toegewezen hebben gekregen door hun eigen autoriteiten.
Dat ik maar blíjf hameren op het gegeven dat in het 'kapitalistische systeem' zoals Adam Smith het voor zich zag juist een eind zou komen aan protectionistische praktijken middels 'rechten' en 'patenten', en producten daar gemaakt moesten worden waar dat kon worden gerealiseerd tegen de laagste kosten, terwijl overheden zich dienden te beperken tot faciliteren, heeft een reden. Wie het oor te luister legt bij 'westerse' commentatoren hoort dat het 'kapitalisme' zegevierde op het moment dat de Sovjet-Unie bezweek. Dat is onjuist. Een groep landen die zich verbonden voelde met de Verenigde Staten had haar 'markt' beter georganiseerd dan de 'Communistische' landen waar men er vanuit ging dat planmatige groei en een van bovenaf gestroomlijnde vraag de ideale samenleving dichterbij zou brengen.
Toch was er op geen enkel moment sprake van een volledig 'Vrije Markt', al was het maar door de macht van de Amerikaanse Dollar als 'wereldhandelsmunt', en de mogelijkheden die dat de Amerikanen bood om de markt naar hun hand te zetten. Daarnaast hielden ze via 'Internationale Organisaties' scherp toezicht op de wetten en regels, die werden aangescherpt of bijgebogen ten bate van hun eigen welvaartsgroei, die consequent ten koste ging van de welvaartsgroei van andere landen. De export van 'laagwaardige' industriële productie was daarbij niet het gevolg van oneerlijke concurrentie, maar een zeer doordachte keuze, die werd gefaciliteerd door de Amerikaanse overheid en hun banken. Door de afspraken met de 'OPEC' (Saoedi Arabië en de Golfstaten) waardoor olie slechts te koop was als je Dollars had, terwijl olie nodig was om te produceren en te exporteren, als brandstof en als grondstof voor tal van kunststoffen, zaten de Verenigde Staten op rozen.
Het begon te wringen toen Aziatische landen, met Japan voorop, een niet gering deel van het verdiende geld gingen investeren in 'research' ten bate van 'Nationale Kampioenen'. Ook in de visie van Smith is het een overheidstaak om het onderwijs in te richten op een wijze die economische groei mogelijk maakt. En ook in de Verenigde Staten, en in Europa, vloeien miljarden richting onderwijs, en de daar direct aan gekoppelde 'research'. In mijn bijdrage van twee dagen geleden onder de kop 'Onderzoekers' probeerde ik duidelijk te maken dat 'onze' miljarden terecht kwamen bij 'research-afdelingen' die niets produceren, behalve gebakken lucht, wapens en medicijnen zoals 'Viagra', verslavende pijnstillers en middelen om jonge kinderen te helpen zich te gedragen. Dat andere landen daar geen heil in zien, kan ik begrijpen.
Subsidie van 'Nationale Kampioenen' via het steken van grote bedragen in 'research' waar bepaalde bedrijven van profiteren, wordt aangevuld met subsidie in de vorm van overheidsopdrachten. In de Verenigde Staten koos men er de afgelopen decennia welbewust voor om volop te investeren in wapenproducenten. Het geld dat die wapenproducenten, zoals Boeing, één van de grootste ter wereld, daarmee verdienden kwam lange tijd ook ten goede van civiele producten die ze daarnaast ook maakten. Maar de genereuze hand van de overheid won het ook bij Boeing van de civiele poot, met dramatische consequenties. Dat is niet de schuld van de Europeanen, met hun Airbus, of van de Chinezen die die Boeing toestellen in licentie bouwen, maar van 'weeffouten' in het systeem dat die Amerikanen zelf hebben opgetuigd. Overigens in nauwe samenwerking met een selecte groep Europese landen, waaronder ons eigen Nederland, en Groot-Brittanië dat onder Thatcher ook de bijl in zijn 'maak-industrie' zette en steeds zwaarder op 'The City' ging leunen. In 'Diensten' moest je investeren als je mee wilde doen.
Smith schreef zijn boek 'The Wealth of Nations' ver voordat er een model was opgetuigd om die 'Wealth' van een land te kunnen meten, en vergelijken met die van andere landen. Hier op dit blog heb ik al verschillende bijdragen gewijd aan pogingen om u ervan te overtuigen dat het concept van het 'GDP', waarbij economen de 'waarde' van diverse sectoren binnen de nationale economie schatten in Dollars, niet deugt. En waar het een norm is voor het geld dat een overheid kan lenen van toekomstige generaties, is het ronduit levensgevaarlijk. In de tijd dat 'westerse' landen ertoe overgingen de 'waarde' van de drugshandel en illegale prostitutie op te tellen bij hun 'GDP', had iedereen die nog niet wakker was, wakker moeten schrikken.
Een sluitend systeem voor het berekenen van de welvaart in een land is er niet. 'The Economist' introduceerde geruime tijd geleden de 'Big Mac'-index, wat verwijst naar het concept van 'Koopkrachtpariteit', maar in die vorm een grap. Enkele maanden geleden verwees ik u naar een boek van een Rus die in de Verenigde Staten woont, en die meent dat Rusland inmiddels militair superieur is door de ontwikkeling van revolutionaire wapens en wapensystemen, waaronder hypersone raketten, nucleair voortgestuwde kruisraketten, en een superieure luchtafweer die zelfs geen moeite heeft met 'Stealth' vliegtuigen. Ik schreef toen dat we niet uit kunnen sluiten dat 'westerse' landen wapens en systemen hebben waarvan wij het bestaan niet eens vermoeden, maar vriend en vijand vragen zich af hoe Rusland dat klaar heeft gespeeld, in een tijd waarin het door 'westerse' sancties werd getroffen, terwijl hun consumenten-economie er niet onder lijdt, en de Russische overheid zich het schompes kocht aan goud, zonder noemenswaardige staatsschuld.
Het 'geheim' is gelegen in die 'Koopkrachtpariteit'. In Rusland krijg je meer 'Bang for your Buck', omdat ze, inmiddels samen met China, een markt hebben georganiseerd die niet is opgehangen aan de Dollar, en import van goederen en diensten die zijn behangen met de kosten voor 'topbanen' voor selecte groepen in het 'westen' die maken dat alles wat wij produceren schofterig duur is. Die Rus van dat boek over de militaire krachtsverhoudingen besteedde er op zijn blog een verhelderend stukje proza aan, dat u HIER kunt vinden. U mag het van mij afdoen als 'Russische Propaganda', maar kom dan niet klagen als de rekening binnenkort op de mat valt.