‘Compassie’ is een gerecht dat het best smaakt als het vers is.
Rouhani die zijn Oekraïense collega zijn medeleven betuigt, en namens Iran zijn verontschuldigingen aanbiedt, nadat de luchtafweer van dat land een vliegtuig van de nationale luchtvaartmaatschappij neerhaalde, en de commandant van de eenheid die de raketten afschoot die zegt dat hij liever dood was geweest, brengen die slachtoffers niet weer tot leven.
Op dit moment is er geen reden om aan te nemen dat ‘het westen’ er genoegen mee neemt, of dat het bij zichzelf te rade gaat om de vraag te beantwoorden hoe de moord op Soleimani uitpakt, en wat we zelf hadden kunnen doen om deze ramp te voorkomen. Integendeel! De meeste media beseffen dat je het ijzer moet smeden als het heet is, en dat je dit cadeautje moet uitmelken tot er geen druppel meer in zit. Vandaar dat ze die blijken van compassie buiten beeld laten, en focussen op groepen mensen die woedend zijn. Pure calculatie.
Nadat de USS Vincennes een Iraans passagierstoestel uit de lucht schoot, was er geen haar op het hoofd van de Amerikaanse president om excuses aan te bieden. Hij sprak de historische woorden: ‘I’ll never apologize for the United States of America’, en de zaal applaudisseerde instemmend. Later kreeg de commandant van dat oorlogsschip nog een hoge onderscheiding, ‘for exceptionally meritorious conduct in the performance of outstanding service as commanding officer’. En toen Oekraïne vlucht 1812 van Siberian Airlines neerhaalde tijdens een oefening, bleef het land maandenlang ontkennen er iets mee te maken te hebben, en de schadeloosstelling voor de maatschappij kwam nooit voorbij het hooggerechtshof van Oekraïne.
In die zin is de snelle erkenning door Iran uitzonderlijk. Een innovatie. In ons deel van de wereld slaat het vermoedelijk niet aan. Wij zijn zo geconditioneerd door ‘diepvries-compassie’, dat wordt geserveerd vanuit de magnetron, als een ‘kant-en-klaar’-gerecht, volledig volgens een script dat vooraf is uitgeschreven, houdbaar tot honderden jaren na het feitelijke voorval, te consumeren door mensen die er part noch deel aan hadden, ten bate van strafvermindering, of voor politiek-economisch gewin, dat we snelle, gemeende tranen zijn gaan wantrouwen. Sterker nog, we zien het eerder als het bewijs van zwakte.
Of het elders in de wereld nog wel werkt zoals het vroeger bij ons ook werkte, gaan we meemaken. Ik maak mij sterk dat het in dit geval elders zelfs onderstreept dat Iran het land is dat hier de ‘Underdog’ is, en niet de almachtige kwade genius die schuil gaat achter het geweld in het Midden-Oosten, waar de Verenigde Staten dat land van beschuldigen, ook al is het opzichtig gelogen. Vermoedelijk zal de computer van het ‘Pentagon’ die ‘uitrekent’ hoe deze ontwikkeling uitpakt, met een waarde van tien miljoen Dollar per 'statistisch leven', zoals economen dat gebruiken in hun modellen, wel adviseren dat het nu hét moment is om Iran aan te vallen, omdat degenen die de luchtafweer bedienen nu net iets langer zullen wachten met schieten. Terwijl onze leiders kunnen claimen dat ze handelen uit ‘compassie’, voordat de roep luider wordt om eens in de spiegel te kijken als het er om gaat de verantwoording voor deze tragedie toe te wijzen, maar ondertussen denken ze in 'plussen' en 'minnen'.
Niet dat het de oprechte schuldgevoelens die mensen hebben vermindert als anderen ook het boetekleed aantrekken. Zo werkt troost niet buiten een economisch model. Er zijn nog talloze Amerikaanse ‘GI’s’ die bezwijken onder de schuldgevoelens omdat ze destijds in Vietnam al die ‘Spleetogen’ naar de andere wereld hielpen. Niemand in de ‘politieke klasse’ die daar last van heeft. Als men op dat niveau naderhand al te kennen gaf dat de Verenigde Staten fout zaten, dan is dat geen blijk van compassie, maar van opportunisme. Stel je voor dat iemand werkelijk bij vergissing vlucht MH-17 uit de lucht schoot, wat een loden last is dat dan is om met je mee te torsen als je niet eens mag zeggen dat het je spijt? Ik erken dat mijn eigen pogingen om er de vinger achter te krijgen wat daar nou precies is voorgevallen weer weggetrokken werden van ‘zal wel per ongeluk zijn geweest’, toen ik vernam dat een piloot van de Oekraïense luchtmacht, waarvan sommigen op het internet beweerden dat hij erop één of andere manier bij betrokken was, zelfmoord had gepleegd. Anderzijds kan het ook zijn dat hij bezweken is als gevolg van beschuldigingen die niet terecht waren. Of omdat hij bij nader inzien last kreeg van zijn geweten omdat hij zoveel landgenoten heeft opgeblazen in opdracht van ‘Team-Nuland’, cq Porochenko en de zijnen. Of er waren nog andere redenen die wij niet kunnen weten. Als het zelfmoord was……..
Kortom, ik ben Iran in dit stadium dankbaar dat ze ons niet hebben opgezadeld met nóg zo’n giftig ‘onderzoek’, en zo kort na die tragische vergissing de kaarten open op tafel hebben gelegd, ook al wisten ze dat ‘het westen’ er maximaal gebruik van zal maken om de destabilisatie van hun land, en de regio, met kracht door te zetten.
Blijft mijn betoog overeind dat compassie prachtig is, maar voorkomen het ultieme doel moet zijn. Dat een groeiend aantal landen uit ‘MH-17’ de conclusie trok dat het verstandig is om niet met een burgervliegtuig over, of door gebieden te vliegen waar luchtafweer actief is dat die vliegtuigen kan raken, is mooi. Dat het niet is voortgevloeid uit het onderzoek van het JIT, omdat die het verdomd om de rol van het Oekraïne van Porochenko, en het Nederland van Timmermans te onderzoeken, is diep triest, en er de oorzaak van dat er nog geen wereldomspannend adviesorgaan is dat ook deze tragedie had kunnen voorkomen. In al mijn bijdragen over ‘MH-17’ heb ik steeds benadrukt dat het mij primair ging om het voorkomen van herhaling, waar ‘onze mensen’ uit zijn op het toewijzen van schuld, en het binnenhalen van ‘compensatie’. Alsof je de waarde van een mensenleven in geld uit kunt drukken.
Het is tragisch dat zoveel mensen die niets te maken hebben met de ‘energie-oorlogen’ van de laatste twintig jaar sneuvelen, en grote zwarte gaten achterlaten in de levens van de mensen die hen lief hadden, terwijl anderen carrièrestappen maken en lintjes scoren als ze bereid zijn hun ‘compassie’ correct te kanaliseren. Compassie en calculatie zijn geen vrienden. En de nabestaande die van de 'Nieuws'-zender op de televisie mocht zeggen dat hij wilde dat Iran vanwege deze tragedie zulke zware sancties opgelegd zou krijgen dat de bevolking zou sterven van de honger, die begrijp ik nog. De redactie niet.