Michel Keres, de geostrategische expert in dienst van NRC, ziet in het Europese isolement ‘zelfbewust leiderschap’.
In een column over het ‘Europese onderonsje’ in ‘Davos’, waar naast de Russen en de Chinezen ook Elon Musk stelde dat hij wel iets belangrijkers te doen had, schetst Keres een opgewekt beeld van ‘Europese Saamhorigheid’. Ik ben zelf geen expert, maar een amateur die niet betaald krijgt voor zijn inzichten, en met pieken van niet meer dan drieduizend bezoekers op een dag minder ‘bereik’ heeft, wat mij echter veel vrijheid geeft om ongehinderd door ‘belangen’ naar de realiteit te kijken. En ik zie het tegenovergestelde. Ik zie Europa afglijden naar de marge, met een groot risico op fragmentatie, en als het tegenzit, ook meer gewapende strijd. Altijd lastig om dat soort sombere vooruitzichten op te schrijven, maar zie het niet als een predictie, maar als een waarschuwing. Met andere woorden, ik wil dolgraag ongelijk krijgen. En juist niet eindigen als een expert die het allemaal al voorspelde.
In de tachtiger jaren stond de EEG, de ‘Europese Economische Gemeenschap’, voor rond de dertig procent van het mondiale ‘GDP’. Destijds ging het, zoals de naam al aangaf, exclusief over de ‘Gezamenlijke Markt’, over de economie. Het Verenigd Koninkrijk was nog lid, en de Oost-Europese landen waren nog onderdeel van het ‘Warschau Pact’. De Britten zijn weg, en de Oost-Europeanen werden met de Grote Trom binnengehaald, terwijl de aandacht verschoof naar machtsdenken, en het opleggen van onze eigen ‘Rules’ aan de rest van de wereld, wat betekende dat de aandacht voor het economische aspect verslapte. De EEG werd ‘Europese Gemeenschap’, met haar niet verkozen leiding in ‘Brussel’, die de individuele landen meer en meer haar wil oplegde, en ook wereldwijd overal ‘Haantje de Voorste’ wilde zijn. En nu, veertig jaar later, is de ‘omvang’ van de Europese economie, op wereldschaal, gehalveerd tot om en nabij de vijftien procent.
Door de wisselende samenstelling is het uiteraard ‘Appels met Peren’. Maar het vertrek van het Verenigde Koninkrijk was in zoverre geen drama, dat de economie daar helemaal wegzakt in de prut. Daarnaast mag u mij het verwijt maken dat ik hier ineens met dat ‘GDP’ loop te zwaaien, waar ik elders steeds schrijf dat het een onbruikbare maatstaf is. Wat ook zo is, waar het ‘GDP’ in de tachtiger jaren nog geen schatting van criminele activiteiten bevatte, die sindsdien in het westen worden ‘meegenomen’, maar dat maakt de zaak alleen nog maar dramatischer. Bovendien beruste dat ‘jaren tachtig GDP’ nog meer op industrie, en nu meer op ‘wat de gek er voor geeft diensten’ en speculatief opgewaardeerd onroerend goed.
Tegelijk zullen velen van u mij voorhouden dat we het desondanks nu beter hebben dan in de tachtiger jaren, in Nederland, terwijl de meeste Oost-Europese landen er ook op vooruit zijn gegaan. Daar kun je nog een flinke boom over opzetten, maar daar gaat deze bijdrage niet over. Fors gestegen huizenprijzen maken Nederland ‘op papier’ rijker, bijvoorbeeld, maar in de realiteit betekent het dat de gemiddelde Nederlander nu onwaarschijnlijk veel meer schuld heeft dan destijds. Daarbij geldt voor ons land dat het gas, waarmee we onze levensstandaard subsidieerden, nu nagenoeg op is, en dat we door alle sancties nu al veel meer kwijt zijn voor primaire en secundaire levensbehoeften, en de vooruitzichten zijn niet gunstig. Dan druk ik mij eerder zéér bescheiden uit.
Maar waar de dansende Finse premier de congresgangers in ‘Davos’ opgewekt voorhield dat zij bereid was de oorlog in Oekraïne vol te houden, al duurde die nog vijftien jaar, zoals Keres blijmoedig schrijft, als bewijs voor die ‘Europese Saamhorigheid’, zult u begrijpen dat ik niet vrolijk wordt van dat vooruitzicht. Als het tegenzit zal er binnen dat tijdsbestek zelfs een beroep op mijn kleindochters worden gedaan om zich te melden aan het front, en zich blind en gedrogeerd in die ‘gehaktmolen’ te storten. Die gedachte alleen al bezorgt mij kippenvel. Had gewoon dat ‘Minsk Akkoord’ uitgevoerd! Of liever nog, had die staatsgreep in Oekraïne in 2014 niet uitgevoerd! En Oekraïne was niet voor niks geen lid van de NAVO of de EU, want het was, en is, tot op het bot corrupt, en oorlogszuchtig. Waarom zien die ‘zelfbewuste leiders’ en Keres dat niet?
Spreken die ‘zelfbewuste leiders’ wel namens u en mij? Ik zou willen dat ik dat tegen kon spreken, maar als zelfs de SP helemaal blij wordt van het zenden van twee van de drie operationele ‘Patriot’-batterijen naar Oekraïne, dan zinkt de moed mij in de schoenen. En 'Boekhouder' Hoekstra heeft zelfs al F-16's in het vooruitzicht gesteld, terwijl Ollongren, in 'Davos', 'Leopard 2' tanks in het vooruitzicht stelde, die ons land niet meer heeft, voorzover ik weet, maar die kopen ze dan wel elders om ze aan hun vriend Zelensky te geven, zoals ze eerder in Marokko al tanks kochten. Het kost miljarden, maar geld genoeg in Nederland. Van een land dat niet eens een 'Associatieverdrag' wilde goedkeuren, tot de koploper in deze oorlog, met wapens voor Oekraïne al vóór de 'SMO' begon. Zelfs de door mij veelvuldig kritisch besproken NAVO-lobbyisten als Rob de Wijk en de voormalige NAVO topman de Hoop Scheffer zien meer in het plaatsen van die luchtafweer bij Rotterdam en Vlissingen, waar al dat Amerikaanse wapentuig voor Oekraïne binnenkomt, nu we druk zijn met ‘opschalen’ naar een openlijke oorlog tussen de NAVO en Rusland, omdat onze ‘Proxy’ in Oekraïne bezwijkt en wordt ‘opgevreten’, maar uw en mijn volksvertegenwoordigers rennen opgewekt zingend als lemmingen de kolkende zee in, en laten ons berooid en zonder defensie achter.
De ‘EEG’ was een geniale gedachte, maar de opschaling naar ‘EG’ was een mes in onze rug. Dat zeg ik overigens niet pas achteraf, want bij de aftrap van dat ‘fake’ Europese Parlement zag ik de bui al hangen, en was ik in mijn eigen gemeente actief als ‘activist’ om landgenoten te waarschuwen voor de consequenties. Destijds een standpunt waar je eer mee inlegde bij (extreem) links, ironisch genoeg. Maar goed, dat is een gepasseerd station, en dit gaat over de toekomst van Europa. En het zal mij, eerlijk gezegd, een zorg zijn waar mijn critici mij bij indelen, want als we niet terug kunnen keren naar een dialoog op basis van feiten en argumenten, en we laten sentimenten en passie de agenda bepalen, schrijf dan maar vast het grafschrift voor ons deel van de wereld. ‘Hier liggen Ursula en Frans van Europa, ze hadden ‘Goede Bedoelingen’.
Die laatste sneer maakt het wellicht te persoonlijk, en dat is niet de bedoeling. Die twee zijn nu prominent zichtbaar als onze ‘zelfbewuste leiders’, maar alles en iedereen die ‘acte de présence’ gaf in ‘Davos’ zit in die trein. En andere ‘zelfbewuste leiders’ die niet werden uitgenodigd, maar in de parlementen druk waren met het vrijmaken van meer wapens, en meer miljarden voor Oekraïne, alles ten koste van het ‘GDP’ van de ‘Europese Gemeenschap’, waar dat land geen lid van is, zijn ook nadrukkelijk aan boord. ‘Whatever it takes!’
Nou zult u wellicht opmerken dat onze relatie met China nog niet verbroken is, en dat al die olielanden waar we in het openbaar felle kritiek op uiten vanwege de absentie van ‘democratie’ (eveneens opzichtig absent in de ‘EG’, zoals ik hierboven onderstreepte), ons meer nodig hebben dan wij hen, maar zeiden we dat ook niet van Rusland? En daar beperkten ze de economische krimp, als gevolg van de sancties, tot tweeëneenhalf procent, en beteugelden ze de inflatie tot een niveau vergelijkbaar met dat van ons land. Maar daar dalend, en hier slechts tijdelijk stabiel door fors dalende huizenprijzen en gesubsidieerde energie. Als straks de vraag naar olie weer toeneemt, nu China weer ‘open’ gaat, kunt u de borst nat maken, ben ik bang. Als wij Huawei en ‘TikTok’ buiten de deur zetten, en ASML verbieden om geavanceerde chipmachines te leveren, terwijl we voornemens zijn belasting te gaan heffen over te goedkope producten, omdat ze in China nog wel gewoon gas en olie uit Rusland gebruiken, denkt u dan echt dat ze daar in ‘Beijing’ geen conclusies aan verbinden, en op zoek gaan naar een andere, meer betrouwbare afzetmarkt? Al helemaal tegen de achtergrond van het gegeven dat we die Russische tegoeden en bezittingen hebben geplunderd en gestolen, nadat de Russen er genoeg van hadden dat we niks deden met dat ‘Minsk Akkoord’, en een oogje toe knepen terwijl Oekraïne jaar in, jaar uit rond de vijftienhonderd inwoners van de Donbas vermoordde middels beschietingen, aanslagen en mijnen? Terwijl iedereen in de hele wereld nu weet dat zelfs onze handtekening onder een ‘Akkoord’, ‘Verdrag’ of contract niks voorstelt?
Maar dan hebben we onze Amerikaanse vrienden nog! Ehhhh, nee, want om te beginnen waren zij het, samen met de Britten, volgens het meest waarschijnlijke scenario, die ‘Northstream’ opbliezen, en ons volledig afhankelijk maakten van import van olie en gas uit de Verenigde Staten, en dreigt er daarnaast een handelsoorlog met de Verenigde Staten, omdat ze hun eigen productie in de ‘Groene Sferen’ subsidiëren, waardoor onze toch al op apegapen liggende export, dat voortaan moet zien overeind te blijven met exclusief in Dollars af te rekenen ‘LNG’ en olie, terwijl de rest van de wereld overschakelt op de handel in de eigen munt, of de Yuan, vacuüm trekt. Ze hebben ons in Europa ‘aan een touwtje’. Rutte, in een interview dat hij gaf na zijn optreden in de ‘Oval Office’, met een ‘Atlantisch Suffertje’, ‘Front Page’, van de ‘Atlantic Council’ dat hem in 2019 nog een onderscheiding gaf wegens zijn waarde voor de NAVO, stelde dat Nederland alles op alles zou zetten om te voorkomen dat Rusland de strijd in Oekraïne zou winnen. Want? Want als Rusland won, dan was dat slecht voor de Verenigde Staten. Hé, Mark, was jij niet de premier van Nederland dan? En ligt Nederland niet in Europa? Onze ‘zelfbewuste leiders’ kunnen huilen, smeken en stampvoeten, maar we zijn verkocht. Strik er omheen, en werken met je kadaver! Tot ze je oproepen voor het front, ergens in de komende vijftien jaar, als die swingende Finse premier haar zin krijgt.
Maar het kan nog beroerder. Want in NRC stond ook een ‘boekbespreking’ over de ‘hernieuwde aandacht voor Karl Marx’, omdat het ‘Marktdenken’ te ver is doorgeschoten. Nou ga ik daar niet nog weer een heel stuk over schrijven, maar dit was dus exact waar ik bang voor was, toen ik de afgelopen jaren trachtte duidelijk te maken dat ‘Financieel Kapitalisme’ de vijand is van alles wat Adam Smith propageerde. Ons de keuze laten tussen ‘Staatskapitalisme’ en ‘Financieel Kapitalisme’, heeft maar één doel: De ‘Vrije Markt’ en het ‘Industrieel Kapitalisme’, met zijn soevereine staten, in een multipolaire wereld, buiten de deur houden, en zo voorkomen dat de ‘Wealth’ ten goede komt van iedereen in het land. Dubbel genaaid houdt beter.