Wat was er eerder, de Kip of het Ei?
Als je je ogen opent, en je ziet een Kip een Ei leggen, dan is het antwoord dat de Kip er eerder was. Open je je ogen, en je ziet hoe een Ei openbarst, en een kuiken uit dat Ei kruipt, dan is het antwoord dat het Ei er eerder was. Russell Brand noemt de bezoekers van zijn vlog de ‘Awakening Wonders’, en overheden beschouwen hem, en de bezoekers van zijn vlog, in toenemende mate, als een ernstig risico voor hun eigen macht. Wat resulteert in pogingen om zijn vlog, en andere, soortgelijke vlogs, blogs, forums en websites de nek om te draaien, of te ‘disciplineren’.
Niemand met een vlog, blog, forum of website, geen enkele serieuze journalist, of auteur van een boek, of dat nou fictie is of bedoeld is als feitelijk verslag van historische gebeurtenissen, heeft grip op wat de bezoeker, lezer of kijker ermee doet. Dit blog bestaat al ruim tien jaar, en ik publiceer in principe elke dag, behalve als ik buiten bereik van internet-diensten ben, of op vakantie, wat een productie oplevert van rond de driehonderd ‘A-4 tjes’ per jaar, dus om en nabij drieduizend pagina’s tot nog toe. Het zou mij hogelijk verbazen als er iemand anders was dan ik zelf die alles gelezen heeft, of het moet de ‘censuur-robot’ zijn. Daar komt dan nog bij dat ik middels ‘links’ verwijs naar bronnen die belangrijk zijn voor wie wil doorgronden hoe mijn ‘denken’ zich ontwikkelt. En recent heb ik de productie nog opgevoerd met teksten in het Engels, op het ‘In English’ gedeelte van dit blog, met artikelen die geen vertaling zijn van de Nederlandse tekst, maar op zichzelf staande beschouwingen, primair over de strijd tussen het ‘Collectieve Westen’, en ‘De Rest’, in het bijzonder de oorlog op het grondgebied van Oekraïne, en nu ook in het Midden Oosten, met de belofte van Biden dat China binnenkort ook aan de beurt komt.
Iemand kan dit blog ‘ontdekken’, een artikel lezen, en ermee doen wat hij of zij wil. Auteurs van fictie vermijden als regel het geven van antwoord op vragen die bedoeld zijn om de lezer bij de hand te nemen, en ‘uit te leggen’ hoe zij iets ‘bedoelen’. Zij schreven de tekst, maar het is ‘eigendom’ van de lezer, die in vrijheid mag doen, en laten met die tekst wat hij of zij wil. Er zijn mensen die een tekst lezen, een film zien, of een ‘song’ horen, om er vervolgens dingen uit te halen die hen aansporen tot de meeste gruwelijke daden. Hier op mijn blog heb ik in het verleden al enkele keren gepubliceerd over de geruchtmakende ‘Jaren Zestig’, en hoe mensen die toen leefden zekere teksten inspirerend vonden, terwijl degene die ze schreef de denkwereld die erdoor werd gevoed niet op het netvlies had staan toen die tekst uit zijn of haar pen vloeide.
In 1967 bracht de Amerikaanse band ‘Buffalo Springfield’ een iconisch nummer uit, ‘For What It’s Worth’. De inspiratie van Stephen Stills, de schrijver van die ‘song’, was een enkele, geïsoleerde demonstratie over een lokale kwestie die uit de hand gelopen was. Die demonstratie had niets met de wereldpolitiek, of de oorlog tegen Vietnam te maken. Het ging over de instelling van een ‘avondklok’ op de ’Sunset Strip’, omdat omwonenden van de ‘Whiskey-a-Go-Go’ teveel last hadden van de jongeren die daar naar de bands kwamen luisteren, waaronder de ‘Buffalo Springfield’ van Steven Stills, die privé allerminst ‘anti-oorlog’ was. ‘Nobody is right, when everybody is wrong’, en ‘Paranoia strikes deep’ zijn sleutelzinnen in de tekst. Iedereen kon ermee doen wat hij of zij wilde, en dat gebeurde dus ook, waardoor het terechtkwam in de overzichten met ‘songs’ die kritisch waren over de oorlog. Naarmate de drugs meer vat kregen op de ‘scene’ werden de teksten ook lastiger te interpreteren, voor wie op zoek was naar ‘Goeroes’ in die muziekwereld. En zo was daar ook Charles Manson die ‘Helter Skelter’ van de Beatles zag als de aankondiging van een rassenoorlog. Wat niemand er overigens van weerhield om dat nummer ten gehore te brengen in concerten nadat Manson’s moordenaars uit de vergelijking waren genomen. De band ‘Procol Harum’ bracht ‘A Whiter Shade of Pale’ uit, waarvan de componist niet wilde zeggen waar de tekst naar verwees. En waarom ook? Het is gewoon een prachtig nummer.
Nog veel langer geleden werden er teksten geschreven die gebundeld terecht kwamen in de ‘Bijbel’ en de ‘Koran’, voor het grootste gedeelte afkomstig uit oude Joodse teksten, of daardoor geïnspireerd, en al vele eeuwen slaan mensen elkaar de hersens in omdat ze er iets in lezen wat anderen over het hoofd zien, of anders interpreteren. Voor mij zijn sommige eeuwenoude teksten mooi, en inspirerend, of ze verschaffen mij inzicht over de denkwereld en gebruiken van onze voorouders, zonder dat ik mijn uitleg aan anderen op zal dringen, of in de verleiding kom er instructies in te zien. Maar het overgrote gedeelte van die teksten is voor mij ‘Oude Meuk’. Waarmee ik niemand wil beledigen die met die teksten onder het hoofdkussen in slaap valt, of ze ingelijst aan de muur heeft hangen.
De vraag wat er eerder was, de Kip of het Ei, is niet bedoeld om te worden beantwoord. De bedoeling van die vraag is mensen de ogen te openen voor het gegeven dat veel vragen niet beantwoord kunnen worden, omdat het ’complex’ is. En dat het moment waarop je de ogen opent voor een probleem niet het vertrekpunt van je reis moet zijn. Met andere woorden, een ‘Awakening Wonder’, zoals Brand het overduidelijk bedoelt, heeft geen betrekking op iemand die een zeker dogma omarmt, en zonder nog om te kijken de weg vervolgt, maar op mensen die oog krijgen voor anderen, met andere opvattingen dan de ‘voorgeschreven’ opvatting. Haast per definitie een groep die door overheden en kerkelijke leiders, met inbegrip van de meer ambitieuze ‘consensus wetenschappers’, buiten de samenleving worden geplaatst als ‘ketters’, want ‘onbetrouwbaar’. En zeker waar overheden zich opmaken voor méér oorlog, of waar de religieuze leider, of ‘wetenschapper’, de ‘consensus’ bedreigd ziet door mensen van wie de ogen open gegaan zijn, hebben die autoritaire lieden, die willen dat de ‘neuzen’ dezelfde kant op wijzen, en de opofferingsgezindheid onder de volgelingen vanzelfsprekend is, een groot probleem met ‘Awakening Wonders’.
Zoals Charles Manson geen volgelingen duldde die zijn kijk op de komende rassenoorlog in twijfel trokken, geldt dat ook voor anderen met een beeld van oorlog en strijd op het netvlies. Vandaar mijn terugkerende vraag op dit blog: ‘Waarom oorlog?’ Toch niet omdat u ruzie heeft over de vraag wat er eerder was, de Kip, of het Ei? Of iets in die geest. Of omdat u een bepaalde tekst ‘interpreteert’ op een wijze die je ook anders kunt interpreteren. Of omdat u de ene ‘lezing’ van een voorval ‘gelooft’, maar de andere ‘verwerpt’, zonder sluitend bewijs? Of de ene gruweldaad louter nog kunt zien als een vergelding voor een gruweldaad die daaraan vooraf ging, zonder u rekenschap te geven van het gegeven dat de gruweldaden al eeuwenlang op elkaar volgen, als de Kip en het Ei? Eenieder die wordt aangevallen, fysiek wordt bedreigd zonder dat men de ander bedreigde, heeft het volste recht om zich te verdedigen. Maar niet noodzakelijk ook op vergelding. En zeker niet als daardoor onschuldigen worden afgerekend op wat anderen deden.
Degenen die u proberen wijs te maken dat vergelding gewettigd is, zwemmen in de logisch klinkende argumenten, maar als u er even over nadenkt, dan slaat de twijfel toe, als u bedenkt dat diezelfde kromme ‘logica’ tevens inhoudt dat u geofferd mag worden bij een vergeldingsaanval omdat uw leiders het verprutst hebben. Vervolgens bedenkt u dat bepaalde leiders wellicht opzettelijk de zaken verkeerd voorstellen, of geniepige plannetjes smeden om vergelding uit te lokken, om hun eigen onfrisse plannen erdoor te kunnen drukken als een ‘gewettigde vergelding’, en ineens weet u wat u altijd al wilde worden: Een ‘Awakening Wonder!’.