Wie is Jonathan Pie, en waarom verwijs ik u via links in mijn bijdragen zo nu en dan naar die satire?
Jonathan Pie is de creatie van de Britse acteur Tom Walker. Zijn carrière als serieuze acteur zat in het slop, en hij hield zichzelf in leven door te werken bij een grote boekhandel in Londen. Hij liep rond met serieuze plannen om zich te laten omscholen, en het vak van acteur te laten voor wat het was. Een clip van een 'blooper' van een bekende nieuwslezer, die politiek niet-correcte opmerkingen maakte over de presentatrice van het programma 'The Weakest Link', gaf hem de inspiratie een filmpje te maken waarin hij als 'correspondent' volledig uit zijn dak gaat over het nieuws, in een gefingeerde dialoog met de redacteur die via zijn 'oortje' met hem in verbinding staat, in contrast met de gelikte, politiek correcte presentatie ervoor, of als afsluiter.
Het eerste filmpje, uitgebracht via YouTube, scoorde 500 'hits', en Walker werd daardoor bemoedigd, wat hem vervolgens een contract van enkele maanden bij de zender 'RT' opleverde. Hij was, en is, zeker geen fan van Poetin, en beschouwt die gretigheid om 'ja' te zeggen tegen dat contract als een naïeve keuze, die samenhing met zijn eigen wanhoop. In de clips die hij voor RT maakte gaat hij enkele keren behoorlijk tekeer tegen Rusland en Poetin over 'gay rights', maar RT zond alles onverkort uit, verklaarde hij in een interview met de Australische televisie. Inmiddels heeft hij RT niet meer nodig. Zijn YouTube-kanaal is erg populair, en hij heeft een goed lopende theatershow, met hilarische sketches. Als 'typetje' werkt het nog steeds, door de chaos rond Brexit, en met Trump in het Witte Huis. Maar hij beseft dat er een afbreukrisico is, en werkt aan een vervolg, wat in zijn theatershow al zichtbaar is.
De echte Britse 'comedians' accepteren hem niet als één van hen. Dat heeft niet alleen te maken met zijn achtergrond, als klassiek geschoolde acteur, maar ook omdat Jonathan Pie uit een klassiek 'links' vaatje tapt. Dat maakt hem voor mij zo belangrijk, waar mijn eigen analyse van het politieke landschap daar sterk mee is verweven. Niet in die zin dat ik mijzelf tot de 'vergeten onderklasse' reken, maar dat de wijze waarop de politiek is omgesprongen met die 'deplorables', zoals Hillary Clinton ze noemde, of de vele denigrerende diskwalificaties die 'Tories' voor die groepen in de maatschappij in huis hebben, is hét verhaal van deze tijd, en de verklaring voor de onbestuurbaarheid en chaos, alsmede de ver doorgevoerde morele en financiële corruptie waar we getuige van zijn in ons deel van de wereld.
Identiek aan Jonathan Pie meen ik dat 'Identity Politics', en 'Nieuw Links' verantwoordelijk zijn. Maar anders dan Tom Walker kan ik mij er niet op laten voorstaan het slachtoffer te zijn, anders dan dat de bestuurlijke en politieke chaos, de morele corruptie en het vluchtige karakter van het 'nieuws', dat al zoveel langer nergens meer over gaat, voor iederéén in de samenleving een enorme bedreiging vormt. In het bijzonder waar we al doende in een fictieve 'narrative' zijn gaan leven, zichtbaar in de persona van Jonathan Pie als hij 'in de uitzending' zit, die niet bestaat buiten de 'studio'.
Die extreem schizofrene situatie is onhoudbaar.
Jonathan Pie meende, net als ondergetekende, dat Trump zou winnen van Hillary. Hij had dus ook geen 'Russen' nodig om dat te verklaren, net zomin als ik. Dito waar hij zelf aangeeft voor 'Remain' te hebben gestemd bij de 'Brexit', maar exact weet waarom zoveel traditioneel linkse kiezers 'Leave' stemden. Die groepen wantrouwen niet alleen de EU, met zijn ondemocratische, corporatistische structuren en opdringerige regelgeving, maar ze wantrouwen ook de 'Blairites' binnen 'Labour', én de 'Tories'. In het bijzonder elitaire 'schobbejakken' als Cameron, May en Johnson, hoezeer die onderling ook verstrikt zijn in 'paleisintriges'. Of juist daardoor. Ze mogen misschien graag kijken naar dat 'Shownews', maar het bevestigt hen alleen maar in hun snel groeiende wantrouwen. Terwijl de 'politieke klasse', die slechts kijkt naar 'hits', 'kijkcijfers' en 'polls' het gevoel wordt gegeven dat ze goed bezig zijn. Allen verdedigen het systeem, dat van de improvisatie en grillige complexiteit aan elkaar hangt, omdat het staat voor 'Democratie'.
Bij de recente Europese verkiezingen brak ik hier op mijn blog een lans voor de insteek van de SP, die de vloer aanveegde met 'Kroonprins' Timmermans, een 'Blairite-avant-la-lettre'. Goede kans dat verscheidene lezers, waaronder mensen uit mijn eigen kennissen-, familie- en vriendenkring, mij dat kwalijk namen. Sterker nog, dat lijkt mij een zekerheid. Maar zoals Jonathan Pie zegt: 'Have a Goddamn conversation!' En dat kun je vergeten. Keer op keer hamert Pie op die verdorven neiging op 'links' om mensen waar men het niet mee eens is buiten te sluiten. Hij laat exact zien hoe dit Trump in de kaart heeft gespeeld door de rollen om te draaien. En waarom de kiezers dat prachtig vinden! Een 'conversation' is iets anders dan tijdens de campagne van deur naar deur gaan en mensen overvallen met een 'meet the leader'-momentje.
Waar Pie struikelt over de uitgedragen mening in de 'Mainstream Media' dat Corbyn geen kans maakt, is dat de echo van wat men in ons land verkondigde over Lilian Marijnissen. En door dat uit te dragen, zonder de inhoudelijke discussie aan te gaan, wordt het een 'selffulfilling prophesy'. De kiezer blijft thuis, of loopt over naar een 'boreale' nieuwkomer, die van de daken schreeuwt, en nu ook waarmaakt, dat het politieke bedrijf niet echt zijn passie heeft. Dat nihilisme, en opportunisme, in beide kampen, dat in de Verenigde Staten en in Engeland voor grootschalige ontwrichting zorgt, terwijl 'Regime Change Operatives' ook in Europa en elders trachten dat virus te verspreiden, is een groter gevaar dan Russen, Chinezen of Iraniërs.
Walker zet Pie weliswaar neer als een 'type', maar het is overduidelijk dat hij zich niet tot het uiterste hoeft in te spannen om in de huid van de 'Westminster reporter' te kruipen. Wat hij uitdraagt als Jonathan, ligt dicht bij wat Tom heeft ervaren. Wat apart is in dit verhaal, is dat de acteur aandacht vraagt voor het gegeven dat mensen die ons het nieuws zouden moeten brengen, acteren. Niet zichzelf zijn. Niet achter datgene staan wat ze ons in alle ernst voorschotelen. Ik wed dat er volop journalisten, presentatoren, redacteurs en programmamakers zijn die ook volledig vervreemd zijn van de 'publieke persoon' die we kennen van de televisie en de artikelen in de krant. Zoals dat met politici al zoveel langer het geval is.
Dat systeem desintegreert nu voor onze ogen. Jonathan Pie zegt het niet met zoveel woorden, maar hij is volgens mij als Tom Walker doodsbang, en niet alleen boos. Zoals velen die het 'gezicht' zijn van het nieuws, of een naam in de krant, of de woordvoerder van de 'ThinkTank', privé ook slecht slapen, omdat er 'iets' in de lucht hangt, en ze beseffen dat ze geholpen hebben de druk op te voeren door zichzelf te verloochenen voor een aalmoes.