Dit weekend word ik weer even een beetje gelukkig van ‘mijn’ krant, NRC.
Niet dat ik direct bij de nationale ‘vlaggenmaker’ in Dokkum een vlag heb besteld om uit te hangen, maar de ‘Opiniebijdrage’ van Maarten Boudry, en de columns van Rosanne Hertzberger, Folkert Jensma en ‘Youp’ geven de burger moed. En zelfs Sjoerd de Jong slaat, aan het slot van zijn bijdrage, een relativerende toon aan die mij bevalt. Ook de waarschuwing van Marike Stellinga, dat de burger voor 2019 nergens op moet rekenen waar het de economie betreft, is prudent.
Probleem is wel dat al die lichtpuntjes nog eens onderstrepen dat er een waanzinnige hoeveelheid ‘achterstallig onderhoud’ is ontstaan. En waar Rutte blijkbaar ook al de neiging op voelt wellen om blind om zich heen te gaan meppen, is er een risico dat we nu allemaal op zoek gaan naar een reddingsvest, terwijl we de reddingsboot niet uit het oog verliezen.
Daarbij maakt één zwaluw nog geen lente. En zie ik de contouren van nieuw beleid, en hervonden journalistiek elan, nog niet opdoemen uit de mist. Anderzijds is het niet nodig dat alle ‘neuzen’ dezelfde kant op staan, en zullen er zelfs in het gunstigste geval altijd meningsverschillen blijven, dus is het zaak ons te concentreren op wat haalbaar is, en niet te vervallen in een klaagzang als de wereld niet perfect is.
Bij ‘achterstallig onderhoud’ wordt het op enig moment goedkoper, en praktischer om die ‘oude meuk’ af te breken, en iets nieuws op te bouwen. Maar ‘revolutiebouw’ is als regel iets voor de korte termijn. Het ‘Oude Continent’ heeft nog teveel potentieel om de hele boel kort en klein te slaan, en opnieuw te beginnen. Maar een likje verf hier en daar volstaat niet. En vergeet uitbreiding maar. We zijn toe aan een grondige restauratie. En dan kunnen we in dat prachtige, statige gebouw van de Europese beschaving, en culturele rijkdom, meteen ook ‘modern comfort’ inbouwen. Dat heeft nadrukkelijk mijn voorkeur.
Zo ver zijn we nog niet. Veel teveel Nederlanders zijn geconditioneerd door ‘maakbaarheid’, en ze treden elk probleem, en elke maatschappelijke ontsporing, tegemoet met méér ‘maakbaarheid’. Nóg fijnmaziger wetgeving. Méér ‘hulp’. Méér oorlog. Méér ‘onderzoek’. Méér ‘rapporten’. Méér ‘deskundigen’. Méér ‘overleg’. Méér dingen verbieden. Méér straf. Méér geld. Méér ‘groei’. Méér wapens. Méér ‘regime change operaties’. Méér ‘sancties’. Méér camera’s. Méér spionnen. Méér propaganda. Méér NAVO.
De kracht van Europa is juist het hele idee dat we toekunnen met minder, teneinde de burgers méér welvaart te bieden, en méér vrijheid, zonder concessies te doen aan de veiligheid, dankzij een stevig fundament van een ‘goede opvoeding’. Maar als je dat zo wilt houden, moet je wel kieskeurig zijn als het er op aankomt, en zowel de kwaliteit van de ‘opvoeding’ bewaken, als gasten die zich misdragen buiten de deur zetten, zolang ze nog gast zijn, en geen familie. Wat niet betekent dat je ruzie moet zoeken met de buren waar die er andere normen en waarden op na houden, zolang ze jou niet rechtstreeks bedreigen, of schade berokkenen. Als u dat identificeert als een typisch ‘blank, elitair’ standpunt, zit u op het verkeerde station op de trein te wachten.