Als je een blog of vlog begint, kun je er vergif op innemen dat je kritiek krijgt.
Iemand met ‘Lange Tenen’, een ‘Kort Lontje’, of een ernstig trauma kan beter de neiging onderdrukken om zich aan dat avontuur te wagen. Naast zeer specifieke kritiek van mensen die het volledig oneens zijn met wat je schrijft of zegt, zijn er de mensen die menen dat je je prioriteiten niet juist hebt opgelijnd. Dat je leutert over kwesties die niet veel meer zijn dan franje, in de ogen van je lezers, kijkers of luisteraars. Of, alternatief, dat je je tijd verdoet, omdat je er toch niks aan kan veranderen. Overigens gaat dat feitelijk ook op voor commentaar leveren op die inspanningen van je medemens, alsmede deelnemen aan alles wat er op de ‘sociale media’ de wereld in wordt geslingerd.
Op het ‘In English’ gedeelte publiceerde ik gisteren een bijdrage waarin ik tracht helder te maken hoe het bij mij ‘werkt’, waar ik bij wil dragen aan het beëindigen van oorlogen en tirannie via het zoeken naar patronen die herkenbaar zijn als de opmaat naar dat soort ontknopingen, en door na te denken over de veelal op sentimenten, trauma, of conditionering gestoelde oorzaken. Het is mijn overtuiging dat als we de discussie daarover naar een hoger plan weten te tillen, als collectief, we veel leed en ontsporingen kunnen voorkomen. Het is niet mijn directe verantwoordelijkheid, maar ik kan er wel het slachtoffer van worden als we falen, én ik laat de wereld liever beter achter dan hij nu is, maar zonder mijn ideeën daarover op te dringen aan anderen, wat contraproductief zou zijn, ook omdat die instelling steevast leidt tot oorlogen en tirannie.
In die bijdrage kom ik weer terug op die oorspronkelijk als een ‘tongue in cheek’ geschreven observatie van Carlo Cipolla over ‘Stupiditeit’, en zijn bewering dat ‘Stupiditeit’ vele malen gevaarlijker is dan ‘Criminaliteit’ binnen het raamwerk zoals hij het presenteert, waarbij ‘Stupiditeit’ *niets* te maken heeft met ‘IQ’, opleidingsniveau of status. Het is een ‘aandrang’ om keuzes te maken die slecht uitpakken voor de samenleving, maar ook voor betrokkene. Ik hoop dat u het met mij eens bent dat als we allemaal een paar stappen terug zouden doen als we de aanvechting op voelen wellen om ons ergens mee te bemoeien, de kans op oorlog en tirannie een heel stuk kleiner zou worden. Wat de ‘vertaling’ is van het streven dat u hier terugziet op mijn blog naar een ‘Kleine Overheid’. Meer in het bijzonder een ‘Kleine Overheid’ die aan handen en voeten gebonden is aan een ‘Constitutie’ die de ‘Overheid’ (met inbegrip van de rechter!) verbiedt om zich te bemoeien met het privéleven van de burger, of van die burger te verlangen dat hij of zij een bijdrage levert aan militaire inspanningen die verder gaan dan de verdediging van het land.
Als een probleem té groot is, té complex, laat het dan los. In het bijzonder als het zelfs bij benadering niet jouw verantwoordelijkheid is. Volgens Cipolla was ‘Stupiditeit’ (zoals hij het definieert) aangeboren. Waarbij hij ‘luchtigjes’ opmerkt dat je scheepsladingen ‘Stupide’ mensen vindt in academische kring. Maar moeten we dat niet anders ‘framen’? Is het in veel gevallen geen kwestie van ‘overvragen’? Zwichten die ‘experts’ niet voor de druk van hun medemens om zich te bemoeien met zaken die simpelweg te hoog gegrepen zijn voor een ‘sterveling’? Bedenk dat er voorheen een tamelijk strikte tweedeling was in de wereld die ‘verklaringen’ zocht, met enerzijds de *exacte* wetenschap, waar het allerminst een blijk van zwakte was als iemand zei: ‘Geen idee’, omdat de wetenschap daarover (nog) geen ei had gelegd. Omdat we onvoldoende kennis hadden om een fenomeen op overtuigende wijze te verklaren, gekoppeld aan keihard bewijs. Met daar tegenover de Godsdienst, of Overtuiging, waarvan iedereen wist dat er geen bewijs voor was. Godsdienstige voorgangers, en Overtuigde ideologen, zweepten de mensen op om keuzes te maken die veelal totaal niet verantwoord waren. Slecht voor het collectief, én slecht voor betrokkene, waarbij de *wetenschapper* zich afzijdig hield, of er hoofdschuddend naar stond te kijken.
Door die bril bekeken is het een enorme misser dat we alles wat voorheen Godsdienst of Overtuiging werd genoemd, waarvan we inmiddels wisten dat het leidde tot oorlogen en tirannie als we die lui de sleutels van de wapenkamer gaven, hebben geabsorbeerd als ‘consensus wetenschap’, waardoor het een status kreeg die het niet verdiende. En tot overmaat van ramp zogen we die ‘experts’ het overheidsapparaat binnen, en gaven we hen verantwoordelijkheden die ze helemaal niet aankonden. ‘Beste Bedoelingen’, in het gros van de gevallen, maar geen solide, onkreukbare kennis die onverbiddelijk alle andere verklaringen uitsluit. Laat het los. Bemoei je er niet mee. In het gunstigste geval zonde van je tijd, maar als het ook maar een heel klein beetje tegenzit eindigt het met oorlog en tirannie.
Dichter bij huis worstelen alle ouders die de verantwoordelijkheid voor hun eigen kinderen serieus nemen met de vraag wanneer je het ‘opvoeden’ los moet laten, en het kind de vrijheid moet geven om het zelf uit te zoeken. In mijn eigen jonge jaren was dat de primaire verantwoordelijkheid van de ouders. De overheid bemoeide zich er niet mee, tenzij het opzichtig uit de hand liep, wat betrekkelijk vaag gedefinieerd was. Via het onderwijs en de politie werden ouders wel ondersteund, op afstand. We weten hoe ouders die vol vertrouwen ‘meneer pastoor’, of vergelijkbare 'herder', de supervisie gaven over de vorming van de kinderen, conform het aangehangen geloof, dat het nog wel eens gruwelijk mis kon gaan. En in onze tijd zien we hoe het vertrouwen in ‘professionals’ een bron is van ‘misbruikzaken’. Je bloed kookt als je erover leest, de tranen rollen over je wangen, en je wilt ‘iets’ doen. Maar wat nou als je je realiseert dat onfrisse types als strontvliegen op de stroop afkomen wanneer je hen de kans (verantwoordelijkheid) geeft? Van de regen in de drup.
Mijn persoonlijke gevecht is dat ‘patroon-herkenning’ mij dichter bij de identificatie van kwaadwillenden brengt, waar het kwesties van oorlog en tirannie betreft, wat tevens ‘onhandige’ lieden kan identificeren die weliswaar de beste bedoelingen hebben, maar niet beseffen dat ze kwaad doen. Maar dat ik tegelijkertijd bijzonder huiverig ben voor ‘pre-crime’ interventies op basis van dat soort kennis, in het bijzonder waar die onvolkomen is. Uiteindelijk wil je slachtoffers voorkomen, en potentiële daders inspireren om af te zien van hun voornemen. Een publieke discussie over de patronen die tot ontsporingen leiden, en slachtoffers maken, gekoppeld aan minder macht geconcentreerd op één lokatie, biedt helaas geen zicht op 100% veiligheid, maar het is veiliger dan ‘Stupide’, 'Hulpeloze' of 'Criminele' mensen de dienst uit laten maken. Kleine Overheid, naast een Vrije Markt. Laat het los.