Vele jaren geleden was ik op ‘cursus’ bij de Marechaussee om mijn kennis omtrent gevaarlijke mensen aan te scherpen.
Het is niet voor het eerst dat ik schrijf over wat mij daar geleerd werd. En de boodschap is niet veranderd. Het wemelt in de wereld van de ‘gekkies’ die je hele dag kunnen verpesten. Ideologische en religieuze fanaten, en ‘mensen met plannen’. Dicht bij huis, of op wereldschaal, kunnen zij verwoestend uithalen. Maar, zo leerde de Marechaussee, verreweg het gevaarlijkst zijn de ‘bipolairen’. Het ene moment ben je er van overtuigd dat je hen hebt gewonnen voor jouw standpunt, en het volgende brengen ze, vanuit het niets, een bom tot ontploffing. Je bent zelf gek als je hen vertrouwt. Moet je hen wel ‘herkend’ hebben als ‘bipolair’.
Mensen met een ‘bipolaire stoornis’ reageren in bepaalde gevallen goed op medicatie, veelal lithium, waardoor de pieken en dalen afvlakken. Maar een verkeerde dosering kan een ramp inluiden. Er zijn ook veel gevallen bekend van mensen die wegens depressie behandeld werden met medicijnen die SSRI’s bevatten (‘Selective Serotonin Reuptake Inhibitors’), die op een onbewaakt ogenblik totaal door het lint gingen, en een bloedbad aanrichtten. Veel ‘schoolshooters’ vallen in die categorie. Ik ga mij niet mengen in de discussie daarover, daar gaat deze bijdrage niet over. En voordat u mij verkeerd begrijpt: Ik ben er helemaal vóór dat dergelijke mensen goed geholpen worden. Maar ik wil niet verrast worden door levensgevaarlijke mensen die ‘zichzelf niet zijn’ op het moment dat ze verwoestend uithalen. En vanuit mijn eigen insteek meen ik dat er manieren zijn om de kans daarop te verkleinen die niet vertrouwen op medische interventie, maar op een beter ‘gekalibreerde’ samenleving.
Die gedachte van mij gaat ervan uit dat zekere ‘neigingen’ worden onderdrukt indien de samenleving bepaalde ‘prikkels’ niet aanbiedt. Extreem lastig om ‘hard’ te maken, omdat het simpelweg onmogelijk is om onomstotelijk te bewijzen dat iemand met een zekere ‘conditie’ zich anders had ontwikkeld als de omstandigheden anders waren geweest. Er zijn gruwelijke experimenten geweest waarbij eeneiige kinderen na de geboorte van elkaar werden gescheiden, om te kunnen ‘meten’ hoe verschillende omgevingsfactoren inwerken op de mens, maar hoe ga je uit de veelheid van ervaringen ooit conclusies trekken dat een bepaalde specifieke ervaring zorgde voor het gedrag dat we waarnemen? Hooguit kun je na vele jaren vaststellen dat bepaalde mentale processen blijkbaar veel sterker werden beïnvloed door ‘aanleg’ dan door de omgevingsinvloeden. Dat zekere ‘condities’ genetisch overdraagbaar zijn is wel aannemelijk, en steeds vaker ook te herleiden tot een bepaalde genetische oorzaak.
De gedachte waar ik mee stoei, is dat het streven naar een ‘Unipolaire’ wereld per definitie leidt tot de selectie van ‘bipolariteit’ in leiders, waarbij de ‘geconverteerde’ medemens in de mensen die niet overtuigd zijn, en vasthouden aan een ‘multipolaire’ wereldorde, de ‘vijand’ zien. Terwijl ze in de praktijk zelf ook nog onverminderd ‘multipolair’ zijn, omdat de mens niet ‘eendimensionaal’ is. Waardoor ze schizoïde worden, en de NAVO volop steunen in Oekraïne, bijvoorbeeld, maar zich ontpoppen als de ‘vijand’ waar de NAVO in het Midden Oosten gebruik maakt van Israël als haar proxy. Of andersom. Het lukt ze niet om een ‘Goede Gelovige’ te zijn en mee te bewegen met die opportunistische oorlogsmachine, dat gereedschap van het ‘Unipolaire’ machtsdenken. Waardoor ze zelf uiteindelijk ook gevaarlijker zijn dan aanhangers van het ‘multipolaire’ wereldbeeld.
Je moet ‘van rubber’ zijn om dat streven van die ‘Unipolaire’ machtsdenkers te kunnen aanbidden als een zegen. Kijk naar Rutte. Zo wil je toch niet zijn? Alles wat krom is praat hij recht, en alles wat recht is daar weet hij een chicane in aan te brengen. Geen principes, geen geweten, geen logica. Pure ‘dienstbaarheid’. Met het grootste gemak verbindt hij uitersten door de realiteit te verloochenen. Het ene moment tappend uit het ‘manische’ vaatje, en het volgende moment is de wereld een ‘deprimerende’ graftombe. Hij schakelt daarbij binnen een ‘mu-seconde’ van de ene ‘pool’ naar de andere. Het ene moment is Rusland zwak en heeft het wasmachines nodig om raketten te maken, waarbij het allemaal inferieure zooi is wat ze produceren. Het volgende moment zijn ze een ongeëvenaarde bedreiging die jaarlijks drie keer meer wapensystemen en munitie produceren dan de hele NAVO samengenomen, en blijkt er geen antwoord op hypersone raketten. Als je hem een tijdje volgt, zoals ik, dan hoor je hem dingen zeggen die simpelweg onmogelijk allebei waar kunnen zijn. Maar hij zegt het. Het ene moment zit NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne er niet in, het volgende moment is het een ‘done deal’. Zijn supporters vinden het ‘slim’, en ze zeggen dat hij op die manier ‘dingen voor elkaar krijgt’. Her en der lees ik hoe mensen het wegzetten als ‘diplomatiek’, maar de man is gewoon gevaarlijk bipolair, als je het mij vraagt. Je kunt denken dat je een afspraak met hem hebt, maar het volgende moment trekt hij de pen uit de handgranaat.