Het is allemaal waar, én het is één grote, banale leugen.
In onze postmoderne wereld is er geen ‘waarheid’ meer, en zijn ‘feiten’ irrelevant. Het was altijd al zo dat je niet klakkeloos moest geloven wat er in een krant stond die zichzelf ‘De Waarheid’ noemde, en dat een ‘Newspaper of Record’ ook niet louter correcte informatie in de aanbieding had. Maar zo dol als het nu is, was het nog niet eerder.
‘Spin’ was tot voor kort een aanduiding voor het verdraaien, verbuigen en weglaten van de feiten om de lezer, luisteraar of kijker te laten geloven dat iets ‘waar’ was, wat ‘onwaar’ was, of tenminste incompleet. Nu is het niet zozeer een term meer die verwijst naar propaganda, maar eerder naar de wereld van de hallucinaties. De samenleving als geheel wordt in ijltempo meer en meer één groot gekkenhuis. Een posttraumatisch sanatorium waarin je aanspraak kunt maken op je eigen geruststellende wereld, ook als die met iedere stemmingswisseling verandert.
U moet het mij maar niet kwalijk nemen, maar ik raak de aansluiting met die virtuele wereld kwijt, en blijf stug vasthouden aan het idee dat iets niet wáár, én ónwaar kan zijn. Maar ik ben dan ook geen ‘BN-er’, geen politicus, en geen ‘Alfa-wetenschapper’. Veel is onbepaald. We wéten niet of het wáár is, of ónwaar. Nader onderzoek moet uitwijzen hoe het precies zit. Een ‘voorlopige’ keuze kan nodig zijn, maar de twijfel mag niet worden weggenomen, en het is onverstandig om onomkeerbare stappen te zetten op basis van aannames.
In de creatieve sectoren is alles mogelijk. Schrijvers, filmproducenten, ‘gaming’, en bij dromers en fantasten is niks te dol. Voeg daar de ‘Alfa-wetenschappers’ en politici bij, en je hebt in onze samenleving een meerderheid. ‘Kan niet’ is voor hen een uitdaging. Ook al beseffen ze dat het niet kan in de fysieke realiteit, of dat het onwaar is, betekent het nog niet dat ze zich daardoor af laten schrikken. Een lezer stuurde mij een artikel over een massale betoging in Berlijn, waar ik mijn vorige bijdrage mee begon. De ‘autoriteiten’ hielden het op 20.000 ‘Neo-Nazi’s’, maar de auteur, die er zelf niet bij was, hechtte meer geloof aan andere bronnen die spraken over een miljoen mensen, en allen zuivere ‘vrijheidlievende’ lieden die verder geen kwaad in de zin hadden.
In diezelfde bijdrage ook al een verwijzing naar censuur door ‘Facebook’, en nu ook door ‘Twitter’, van een campagnefilmpje van de zittende president, die daarin stelt dat kinderen ‘praktisch immuun’ zijn voor ‘Covid’. Ik kan u daarover niet bijlichten, maar ik weet wel dat in ons land de ‘experts’ iets dergelijks zeggen, waar ze al snel besloten de scholen weer te openen, omdat kinderen geen enkel risico lopen. En dat ze geen 'mondkapje' op hoeven waar dat voor volwassenen verplicht is gesteld. En hoe zit dat nou met die ‘mondkapjes’, en massale bijeenkomsten? Een flinke toeloop naar de stranden, en drukte in de winkelstraten, is levensgevaarlijk, maar massale betogingen voor een ‘goedgekeurd doel’ vormen geen enkele bedreiging?
Ten dele begrijp ik het als ‘prestatiedruk’, waar mensen die geacht worden ‘expert’ te zijn domweg niet weten wat wáár is, en wat ónwaar, maar zich genoodzaakt zien te kiezen met het oog op de subsidie en hun carrière. Ze komen niet weg met ‘weet ik niet’. Of ‘de veilige keuze is…..’. Al helemaal niet waar de ‘veilige keuze’ bepaalde belangrijke groepen binnen de samenleving aanzienlijke schade oplevert. In die gevallen opteren ze voor stelligheid, omdat het anders ‘onveilig’ wordt. Dat is menselijk, ook al zou het beter zijn als die mensen zich niet zouden behangen met aanzien als ‘expert’, terwijl ze er maar een slag naar slaan. Meneer pastoor en de dominee wisten het voorheen ook zo zeker, maar bij nader inzien was de aarde toch niet plat, was de aarde niet het centrum van het universum waar de andere hemellichamen omheen draaiden, en was er al leven op onze planeet vér voordat het ‘geschapen’ werd volgens hun lezing.
Dat laatste verwijst naar dogma, waar er inmiddels volop aanwijzingen zijn dat eerdere beschavingen al wel door hadden dat het anders in elkaar stak dan de monotheïstische religies ons voorlogen. Die fout maken de postmoderne pastoors van de ‘Alfa-wetenschappen’ niet. Voor hen is het gewoon allemáál waar, én één grote leugen. ‘Why so serious?’ In eerdere bijdragen over economische theorie stond ik stil bij aannames die aantoonbaar ónwaar zijn, maar waarvan binnen die discipline toch wordt aangenomen dat het wáár is, omdat de uitkomsten van de rekenkundige modellen die er op gebaseerd zijn goed genoeg zijn. Met als gevolg ‘Black Swan Events’, waar iedereen binnen die discipline verrast wordt door een uitkomst die niet voor mogelijk werd gehouden.
Waar ik hiervoor Trump aanhaal hoort u mij niet zeggen dat ik in hem iemand herken die ‘waarheid’ hoog in het vaandel heeft geschreven. Dat is evident niet wáár. Maar laat u niet ringeloren door de ‘Fact Checkers’, de ‘experts’, de ‘Newspapers of Record’, en het nog altijd aanzwellende leger ‘Alfa-wetenschappers’, of de ‘politieke dieren’, die u niet alleen vindt in ‘de politiek’, maar ook bij de ‘actiegroepen’, en onder ‘juristen’, en bij andere mensen met een teveel aan status, waaronder de ’sterren’ uit de ‘Entertainment’-wereld. Een aanzwellend deel van de samenleving is 'Delusional'.
Kunt u dan wel veilig hier terecht?
Garantie tot de deur, erken ik in alle eerlijkheid. Ik doe oprecht mijn best om u geen knollen voor citroenen te verkopen. Maar overal waar ik geen informatie uit de eerste hand in de aanbieding heb, is er een risico. Het raadplegen van meerdere bronnen is tot op zekere hoogte een vangnet, in het bijzonder als die bronnen geen direct belang hebben bij het verkopen van ónwaarheid. Maar in deze chaotische wereld wordt het steeds lastiger bronnen te vinden die evident géén belang hebben bij het onderwerp waar zij hun licht over laten schijnen. Om die reden is het hoe dan ook verstandig om zelf na te blijven denken, en niet achter één ‘troubadour’ aan te sjokken.