Werd die aanslag nou gepleegd door een 'verwarde man', of zijn wij zelf 'in verwarring'?
Daarbij verwijs ik niet exclusief naar 'Utrecht', maar naar elke aanslag, in binnen- en buitenland, waarbij twijfel wordt gezaaid door de 'autoriteiten', en/of bepaalde media, over de vraag of een bepaalde gewelddaad nou 'zus' of 'zo' moeten worden 'benoemd'. In het verlengde daarvan hoor ik ook steeds opnieuw dat we ons niet gek moeten laten maken, en dat het 'normale leven' door moet gaan, maar als een politieke groepering de indruk wekt er een electoraal slaatje uit te willen slaan door de 'campagne' voort te zetten, waar de concurrentie noodgedwongen aan de gang moet met het opruimen van de gemaakte rotzooi, waardoor hun coryfeeën tijdelijk niet beschikbaar zijn, reageren de 'autoriteiten' en diezelfde 'commentatoren' geschokt.
Niet alleen dat, maar na 'Christchurch' greep de regering van Nieuw-Zeeland direct radicaal in met vergaande maatregelen om het wapenbezit in dat land zonder verdere discussie terug te dringen, en kwam er openlijke censuur op de verspreiding van 'materiaal' dat is gerelateerd aan die terreurdaad. Intuïtief zeg je: 'Ja, logisch! Je wil geen 'copy-cats'.' Maar als je dat doet weet je één ding zeker: Het zal de vraag voeden wat de 'autoriteiten' hopen te verbergen? Is dat het gruwelijke materiaal zelf? Of bewijslast, 'omdat er meer aan de hand is'? Terwijl de extremisten die in die terrorist een held ontwaren dat materiaal tóch wel weten te vinden. Sterker nog, het zal de publieke discussie over die kwestie reduceren tot een 'Wij-versus-Zij'-verhaallijn, wat na '9/11' niet echt goed heeft gewerkt. En dat is een eufemisme.
Wat mij oprecht stoort, is die vreemde reflex om te zoeken naar de 'motivatie' van iemand die op klaarlichte dag een bloedbad aanricht. Al helemaal als leken het op zich nemen om voor onbezoldigde psychiater te gaan spelen. 'Moeilijke jeugd'. 'Getraumatiseerd'. 'Verkeerde vrienden'. Zal allemaal best, maar wat moet ik daarmee? Iets soortgelijks bij 'afrekening in het criminele milieu'. Ja. Nou en? Is het dan niet zorgwekkend soms? Kan ik weer opgelucht ademhalen als dat afgesneden hoofd op de stoep van een 'lounge-bar' niet van een burgemeester blijkt te zijn, maar van een 'bekende van de politie'? Zo werkt het bij mij niet, en ik vrees dat ik niet de enige medelander ben die zo in elkaar zit.
Nadat een terrorist op het Centraal Station van Amsterdam twee Amerikanen neerstak, schreef Jannetje Koelewijn in NRC dat dergelijke gruweldaden in ons land een zeldzaamheid waren, en dat de kalme reactie van de media ertoe had bijgedragen dat iedereen weer was ingedommeld. Dat is riskant, omdat als het aantal 'incidenten' vervolgens toeneemt, je het verwijt zal krijgen dat je mee hebt gewerkt aan onderschatting van het probleem. Misschien moet Jannetje haar oor eens te luister leggen buiten de redactie. Die 'Gaat u maar rustig slapen'-houding werkt eerder als een rode lap op een stier, nu zelfs 'verwarde' types bij nader inzien toch worden 'opgeschaald' naar 'mogelijk iets anders', wanneer 'achtergehouden informatie' alsnog opduikt.
Op een ander niveau, dat van de 'opsporingsautoriteiten', is motivatie uiteraard bijzonder belangrijk, omdat het hun primaire taak is dat soort gruwelijke ontsporingen te voorkomen. Daarmee wil ik niet de indruk wekken zo naïef te zijn dat ik meen dat het mogelijk is alle kwaad, en elk risico uit te bannen. Dit stukje is dan ook geen verwijt aan 'Blauw', waar zij met gevaar voor eigen leven op pad worden gestuurd om de 'gekkies' uit de vergelijking te halen voor het uit de klauw loopt. Terwijl hun politieke leiding 'in de weg loopt'. Althans, generaliserend gesproken is dat toch het 'geluid' dat op gezette tijden tot ons komt vanuit de 'Blauwe' hoek. Ze zouden wel op willen treden tegen 'reljongeren' die over hun auto lopen, en hen voor gek zetten op 'YouTube', maar dan krijgen ze 'de politiek' en 'de media' over zich heen, op de voet gevolgd door Spong, of een andere 'televisie-advocaat' die het heerlijk vinden om te 'rellen' in verband met de 'naamsbekendheid' die hen geen windeieren legt.
Het is een bizarre wereld waarin wij leven. Niemand die ik ken snakt naar een 'politiestaat'. Maar daar koersen we wel op af. Afgelopen week was de burgervader van Haarlem op de televisie, samen met zijn politieke leidsman, Buma. Zoals de hele wereld inmiddels weet, wordt die man 24/7 bewaakt, en slaapt hij op een 'geheime locatie', omdat hij bedreigd wordt. Buma prijst hem, omdat hij op zijn post blijft, en doorgaat met zijn 'normale leven'. Hoezo 'normaal'? In Rotterdam werd onlangs een middelbare scholiere bedreigd, en die ging door met haar 'normale leven', zonder 'geheim adres' en een peloton ME-ers in haar kielzog, en die heeft het niet overleefd. Definieer 'normaal'?
In de aanloop naar '9/11', en 'Boston', werden de 'autoriteiten' in de Verenigde Staten gewaarschuwd voor dreigend onheil. In het geval van 'Boston' werden ze concreet gewaarschuwd voor de uiteindelijke Tsjetsjeense daders. Maar het lukte niet om dat onheil te voorkomen. Vervolgens werd er intensief gesteggeld over een onderzoek naar die aanslagen, en werd een deel van het gemankeerde '9/11'-rapport geheim gehouden, omdat daar in stond dat de Saoedische vrienden die terreurcel de nodige hulp hadden gegeven.
Zoals regelmatige lezers al weten, ben ik erg van het 'voorkomen is beter dan genezen'. Reden waarom ik mij ook heb vastgebeten in dat dossier over die fatale 'MH-17' vlucht, en de vraag waarom er niets is gedaan met de 'in your face' waarschuwingen die er lagen over de onveilige situatie in het luchtruim ter plaatse. Waarschuwingen die u en mij niet ter ore komen, maar wel de 'autoriteiten' die tot taak hebben onheil te voorkomen. Als dat dan mis gaat is dat tragisch, maar zoals gezegd besef ik ook dat je niet alle boeven uit de vergelijking kunt halen, en zal er vast wel eens iets door de mazen van je net glippen. Maar als je vervolgens alles in het werk stelt om te regelen dat de gemaakte fouten uit beeld blijven, laad je al snel de verdenking op je dat je 'in het complot' zit.
Als die dader in 'Utrecht' eruit ziet als een Jihadist, getuigen op de televisie vertellen dat hij 'Allah is Groot' riep terwijl hij zijn magazijn leegschoot, bekend wordt dat zijn broer rondhangt met Salafisten die de strijd in Tsjetsjenië tegen het seculiere 'regime' in Moskou steunen, er een berucht filmpje van 'Geen Stijl' opduikt waarop hij zich minachtend uitlaat over democratie, en het OM 'uitgaat van terrorisme', durf ik het wel aan om te zeggen dat die moordpartij niet het werk was van een 'verwarde man'. Althans, niet in die zin dat betrokkene geen begin van besef had dat wat hij deed strafbaar was. Zaai daar dan ook geen verwarring over. Want dan komt er een moment waarop de bevolking niet langer 'in verwarring' is, maar 'doorgedraaid', en dan zijn de rapen gaar!