Op welk moment is iemand een deskundige?
NRC mobiliseerde een 'Post Doctoral Fellow' die verbonden is aan de 'Blavatnik School of Government' te 'Oxford' om Baudet, die in het verdachte 'Leiden' afstudeerde, de mantel uit te vegen met betrekking tot zijn verdwaalde 'Neurenberg' opmerking. Baudet maakte, volgens de 'Post Doctoral Fellow' uit 'Oxford' een 'eerstejaarsfout'. Ik schreef er eerder over, en zie in de repliek van de 'Post Doctoral Fellow' eigenlijk alleen maar een bevestiging van wat ik in die bijdrage opmerkte. En ik kan, en wíl ook helemaal niet voor Baudet spreken, en ik mis ook de 'Academische Statuur', maar wat ik vooral mis is de wil om mij te mengen in dat theoretische gelul.
Met andere woorden, het interesseert mij echt 'de Rozen' hoe een stel 'Academici' denken over een praktisch probleem. Als de 'Post Doctoral Fellow' de weg vrij wil maken voor een praktijk waarin mensen veroordeeld kunnen worden op grond van wetgeving die pas werd ingevoerd ná de handeling waarvoor iemand is aangehouden, omdat diegene al wel 'wist' (had moeten weten) dat het immoreel was wat die verdachte op enig moment deed, dan zet ze daarmee de deur open voor de 'Inquisitie' en de 'Heksenjacht' op basis van het 'Gezonde Volksgevoel'. En hoe die deskundige schriftgeleerde het ook wendt, of keert, maar dat staat haaks op het idee van een liberale rechtsstaat, en riekt naar feodalisme.
Daarmee zeg ik niet dat ze geen deskundige is. Ik spreek slechts uit dat ik aan haar deskundigheid geen behoefte heb, zoals ik ook geen behoefte heb aan mensen die beter weten wat God bedoelde dan ik, na een grondige studie van Bijbelteksten. Het zal wel, en veel plezier ermee. Maar het heeft voor mij geen praktisch nut.
Eveneens in NRC ergens een hele verhandeling over de vraag of het nou slecht gaat met de economie, of dat het wel meevalt. Want het CBS meldt minder faillissementen dan gemiddeld, en de ING meldt minder ondernemers die er de brui aan geven. Het is voer voor schriftgeleerden, die lichtjaren verwijderd zijn van de praktijk. Ik begrijp het. Ik begrijp hoe zij denken. Maar het heeft niks met economie te maken. Maar ook daar weer gun ik hen alle scherpslijperijen en gegoochel met de betekenis van bepaalde begrippen, alleen liever niet van mijn geld dan. De Griekse stam van het woord 'economie' verwijst naar 'huishoudkunde'. De Academische bestudering van die 'huishoudkunde' wordt in Nederland geschaard onder de Sociale Wetenschappen, en bij onze zuiderburen onder de Gedragswetenschappen. Dat verklaart een hoop.
Voor Adam Smith, algemeen gezien als de grondlegger van economie als een belangrijk aspect van wat daarvoor het domein was van de filosofie, niet anders dan het denken over het recht, was het de uitdaging om een manier te vinden die de welvaart van een land naar het hoogst haalbare niveau stuwde. Hoe houd je je huis op orde, en zorg je dat het dak niet gaat lekken, er altijd genoeg te eten en te drinken is, en de kachel het doet. 'Basic'. Maar waar mogelijk met enige luxe, in de vorm van een groter huis, kwalitatief beter eten en drinken, wellicht 'klimaatregeling'. En waarom niet: Goede zorg, prima educatie, comfortabele kleding, voldoende geld om te reizen, en allemaal om dat 'huishouden' rijker, comfortabeler te maken, en voor iedereen in het land. De 'Wealth of Nations'.
Wat we ervan gemaakt hebben is iets héél anders. Economie/huishoudkunde is wetenschap, waar het zich concentreert op cijfers die staan voor 'koopkracht' ('Wealth'). Sociologisch en Gevoelsmatig (Gedragswetenschappen) zit eerder in de hoek van 'Knollen voor Citroenen'. Hoe kun je het 'verkopen'? Hoe zorg je ervoor dat mensen het 'pikken'? Op welke manier laat je ze allemaal voor jou werken, zonder dat ze in opstand komen? Hoe krijg je vrouwen zo gek om te gaan werken voor een 'baas', waar het ideaal eerder was dat ze thuis konden blijven als de man genoeg verdiende om het 'huis' te kopen en te onderhouden waar het echtpaar van droomde? En hoe regel je dat ze op enig moment allebei tachtig uur voor een 'baas' (en de overheid die de belastingen int) willen werken, om in een kleiner huis te mogen wonen dan toen die man nog de enige 'kostwinner' was, waarbij dat huis ook nog eens nooit van hen zal zijn, maar eigendom blijft van de bank (oligarchen).
Sociologie en Gedragswetenschappen onderzoeken ook hoe je mensen zo gek krijgt om zich te voegen naar zekere 'Maatregelen'. Wat is daarvoor nodig? Wie moet hen vragen, of opdracht geven 'dit' of 'dat' te doen, ook al is niet duidelijk of het ergens goed voor is, omdat de échte deskundigen daar zelf nog helemaal niet uit zijn. En hoe profiteert de staat, of een groep oligarchen die de Sociologen en Gedragswetenschappers betalen, maximaal als daarna de vrijheden, die eerder vanzelfsprekend waren, weer spaarzaam worden teruggegeven? Welke prijs kan men daarvoor vragen, zonder dat de pleuris uitbreekt?
Dat soort 'deskundigheid' stond in de 'post-feodale' tijd niet in erg hoog aanzien, maar is alweer enige tijd volop terug van weggeweest. In de feodale tijd was dat de taak van de 'Kerk'. Nu hebben we daar 'wetenschappers' voor. 'Post Doctorale' schriftgeleerden die elkaar vliegen afvangen op de betekenis van punten en komma's, en behangen met jargon en geheel eigen definities van woorden die voor u en mij iets heel anders betekenen. Je zou zeggen: 'Laat maar lullen!', maar op één of andere ingenieuze wijze lukt dat niet. Het soort échte deskundigen dat ons aan het eind van de feodale middeleeuwen uit de droom hielp, en ons de schellen van de ogen lieten vallen waar het de minder frisse bedoelingen en praktijken van de 'Kerk' betrof, die ontbreken in deze tijd, of krijgen niet ons luisterend oor.
Eerlijk gezegd heb ik op dit moment liever te maken met traditionele gelovigen en hun 'Kerk', omdat die mensen inmiddels geleerd hebben dat het 'spirituele' en de 'mystiek' naast de realiteit staan, als een aanvulling. Een verrijking voor wie er gevoelig voor is, maar niet iets dat de plaats in kan nemen van zorg voor de 'Basics'. Zover zijn ze nog niet in 'wetenschappelijke' kring. Sterker nog, ze maken zich op voor een 'Showcase' om te bewijzen dat hun dogma belangrijker is dan een dak boven je hoofd, een kachel in huis, eten en drinken, en dat 'luxe' en reizen iets is waar je je voor dient te schamen. Waarbij de rechtsstaat 'functioneel' is, en ondergeschikt aan het belang van de Staat of de mensen die de rekeningen betalen. Ik pas.