Elke keten is zo sterk als haar zwakste schakel.
Selecteren van geschikte mensen voor een functie, hen opleiden zodat ze er klaar voor zijn, en coachen 'on the job' om het optimale uit een individu, het team en de organisatie te halen is allesbehalve eenvoudig. Door te automatiseren en te robotiseren wordt het in theorie makkelijker om heel precies te bepalen wat wel mogelijk is, en wat niet. Het haalt ook de flexibiliteit uit een organisatie. Wat voor bedrijven veelal betekent dat 'leasen' en 'outsourcing' de betere optie is. Maar met elke omzetting moet de eindverantwoordelijke weer aan de bak om ervoor te zorgen dat het één geheel wordt.
Streven naar maximalisatie verhoogt de kans op breuk. Hoeveel risico kan je nemen? Gisteren naar de eerste wedstrijd van het Nederlands elftal zitten kijken. Ik ben geen 'kenner', en geen blinde 'fan', waardoor ik anders naar een wedstrijd kijk dan het overgrote gedeelte van de oranje-meute. Vorige week nog geluisterd naar een viertal 'kroegvrienden' die alles van voetbal weten, zelf ook spelen of gespeeld hebben op een niveau waar ik niet aan kan tippen, en die elk 'systeem' kennen dat ooit is uitgedacht. Ik heb zelf ooit één keer op een strandvoetbaltoernooi van een voetbalvereniging 'gecoacht' met jonge jongens, en we wonnen, hoewel de 'sterren' uit de jeugd niet in mijn team zaten. Ook omdat strandvoetbal iets héél anders is dan regulier voetbal op een grasmat. Maar daarnaast omdat ik héél anders aankijk tegen de kwaliteiten die je nodig hebt om goed te spelen.
Om kort te gaan, ik ben geen fan van 'Memphis', en ik zei tegen mijn zoon, waar ik samen mee naar de wedstrijd keek, dat ik het begreep waarom Koeman hem wisselde voor Weghorst. In Mexico, in het systeem dat van Gaal speelde, had Depay beslist meerwaarde, maar ook omdat hij toen nog niet zoveel capsones had, en nog niet zo intens bezig was met zijn imago. Mijn zoon had zijn twijfels. Hij begreep mijn kritiek, maar 'Memphis' was wel de op één na meest productieve speler van het Nederlands elftal ooit, afgaande op het totaal aantal doelpunten. Dat heb ik even opgezocht, en dan vind ik dat dit vooral komt omdat hij zo vaak is opgesteld. Met 0,49 doelpunten per interland staat hij op gelijke hoogte als van Persie, maar andere spitsen steken daar met kop en schouders bovenuit, en sommige vleugelspitsen en 'nummer 10' spelverdelers ook.
Dat Weghorst 'technisch' de mindere is, en 'traag' zie ik ook, maar hij gaat niet liggen, denkt naar voren, en vreet het gras op. 'Type Kuyt', zal ik maar zeggen. 'Type Davids'. 'Type Stam'. En die zorgen voor balans door hun geestdrift en doorzettingsvermogen. Een team vol vedettes is een ramp. Met moderne technieken lukt het nog wel om er in de aanloop naar een wedstrijd of toernooi een geoliede machine van te maken die zich goed kan presenteren, maar het moet niet tegenzitten, want dan gaan ze voor zichzelf spelen om niet negatief in het nieuws te komen als degene die niet in de wedstrijd zat. 'Tikkie Terug'. 'Balletje Breed'. Liggen en janken.
Dat Weghorst praktisch onmiddellijk scoorde geeft mij op zich niet gelijk. Maar de manier waarop wel. Of een speler productief is, en of hij oogstrelende bewegingen in huis heeft, is niet doorslaggevend voor de vraag of hij (of zij) bruikbaar is in het team. Wat voor een voetbalelftal geldt, geldt ook voor het landsbestuur, de EU, en een alliantie als de NAVO. Dat de selectie voor functies op dat hoogste, en doorslaggevende niveau een koehandel is waarin geschiktheid sluitpost is, zie je terug in de resultaten.