Wat is nu écht belangrijk?
Best een lastige vraag om te beantwoorden. We zijn allen sterfelijk. De tijd die we hebben op aarde is bescheiden. Dus waaraan willen we die tijd besteden? Daarbij komt dat die toch al bescheiden hoeveelheid tijd nog verder wordt ingeperkt door factoren die wij niet kunnen beïnvloeden, waardoor we bepaalde dingen nog wel kunnen doen als we jong zijn, maar op zeker moment niet meer. En dat is dan los van 'noodlottige' ontwikkelingen, zoals ziekte en ongevallen, of oorlogen en natuurrampen.
De narigheid is dat het besef van onze eindigheid, en het verloop van onze krachten, ons het idee geven dat we onder druk staan. Dat zorgt voor existentiële stress. Tijdens mijn reis door Duitsland, twee weken geleden, zag ik een vrouw van middelbare leeftijd met een T-shirt waarop met grote letters stond: 'When if not Now?' Lastig om te bedenken wat ze exact wilde dat niet kon wachten, want de kans is groot dat wat ik bedenk dat ik samen met haar zou willen doen niet strookt met datgene wat zij met mij tot een goed einde zou willen brengen. En dat bedoel ik niet dubbelzinnig, want ik ben voorzien.
Wat voor de één echt súper belangrijk is, is voor de ander de moeite niet waard. Of zelfs typisch iets wat je niet moet willen, om welke reden dan ook. Voor mijzelf overheerst tevredenheid, waarmee ik niet zeg dat ik geen tegenslagen of onaangename ervaringen heb gekend. Sterker nog, sommige ervaringen bezorgen mijn medemensen welhaast een trauma als ze het alleen al horen, laat staan als ze het zelf hadden meegemaakt. Een houding van: 'Everything that doesn't kill me makes me stronger' gaat zeker niet voor iedereen op. En waar het mensen roekeloos maakt is het nog maar de vraag of dat de kwaliteit van het leven ten goede komt.
Maar zoals de boodschap in de 'header' van dit blog al aangeeft, ben ik van mening dat mensen die zichzelf onderdompelen in een notie dat ze tekort komen, en alle reden hebben om te klagen, het zichzelf erg lastig maken. Anderzijds betekent het nog niet dat je mensen met klachten af mag wimpelen als 'verwende nesten' en 'rupsje nooitgenoeg', zoals een bestuurder van een groot Rotterdams ziekenhuis onlangs deed. Ze had het personeel op de 'IC' overladen met pizzapunten en taart, en zelfs een groot feest voor hen georganiseerd. Ondankbare klaplopers waren het, omdat ze problemen hadden met de werkdruk.
In het verlengde daarvan zien we dergelijke 'managers' niet zelden 'dagen' draaien van zestien uur of meer, omdat ze naast hun werk ook nog op de televisie, of ergens op een markt, met hun 'vak' bezig zijn. Geen praatprogramma klopt tevergeefs bij hen aan. En op de markt proberen ze zieltjes te winnen voor 'de prik', in hun eigen vrije tijd. Tijdens mijn werkzame leven, onder contract van een werkgever waar ik van jongsaf al van droomde om daar te mogen werken, 'vrat ik ook het gras op'. Maar nimmer eiste ik dat ook van anderen met wie ik samen moest werken om het product de glans te geven die de klant verwachtte, of om dat nog te overtreffen. Anderzijds wimpelde ik de aanmoediging van de directeur af toen hij mij vroeg of ik er niks voor voelde om na de pensioendatum nog wat langer door te gaan. Mijn argumentatie daarvoor was tweeledig. Ten eerste vond ik het onbetamelijk tegenover jongere collega's die stonden te springen om mijn functie over te nemen, en die ook plezier hadden in hun werk, en de ruimte moesten krijgen om daar iets mee te doen voordat ze 'uitgebrand' waren. En ten tweede had ik nog zo ontzettend veel 'te doen' voordat het niet meer kon, omdat ik er te oud voor was, dat ik wel negen levens in kon vullen zonder mij ooit te vervelen.
Bij mij was 'werk' dus geen werk, zoals het dat bij sommigen wel is. Een verplichting, nodig om geld te verdienen waarmee je jezelf in leven kunt houden. Het geld, en de 'secundaire arbeidsvoorwaarden' hielpen wel, uiteraard. Als je doet wat je graag wilt doen, maar je crepeert van honger en gebrek, dan is dat niet iets waar je blij van wordt. Maar ik heb mijn eigen kinderen steeds voorgehouden dat ze moesten proberen te doen wat ze leuk vonden om te doen, en dat dat aan het eind van de dag belangrijker is dan iets doen waar je rijk van wordt, of beroemd. Maar als dat samenvalt, waarom niet dan? Tegelijk is het voor enige manager of eigenaar van een bedrijf ook belangrijk om ervoor te zorgen dat het personeel gemotiveerd blijft. En dat doe je niet met pizzapunten en taart, of een feestje. Daar varen alleen het cateringbedrijf, de 'staf' die het mag organiseren, en andere 'managers' en adviseurs in het 'waterhoofd' wel bij. Je doet dat door respect voor hen te hebben, en je ervan te verzekeren dat ze de ruimte wordt geboden om te doen waar ze goed in zijn. Als dat 'zorgverlening' is, en je voert de druk zo ver op dat ze niet meer toekomen aan die persoonlijke 'touch' die kenmerkend is voor de kwalitatief hoogstaande zorgverlener, dan kun je de zaak wel sluiten.
Eén van de terugkerende thema's op dit blog, is dat de eigenaar van een bedrijf, die zelf werkzaam is in dat bedrijf, minder op de 'diploma's' zal letten, en meer oog heeft voor wat die werknemer voor extra's te bieden heeft. Ambitie is goed, maar niet als het ten koste gaat van anderen in het bedrijf. En hoe leid je dat in goede banen? Op bestuurlijke en politieke niveau's is daar eerder steeds minder oog voor. Gewapend met adviezen van lieden die ervoor hebben doorgeleerd richten managers en politici slachtingen aan onder hun personeel en medewerkers. Onderling maken ze elkaar het ene moment voor rotte vis uit voor het front van de camera's, om het volgende moment te melden dat de verstandhouding onderling beter is dan ooit. Zie Rutte en Kaag. Dat soort mensen begrijpen ook helemaal niet wat ze aanrichten als ze iemand ontslaan, of hen met een 'functie elders' buitenspel proberen te zetten. Ze hebben geen hart. Ze hebben geen ziel. Geen compassie. Geen inlevingsvermogen. Alleen ambitie. Blinde ambitie en lust.