Jammerjoh

Website voor mensen die niet klagen

Verlamming

Kun je van jezelf zeggen dat je 'onafhankelijk' bent?

 

Dit blog drijft niet op inkomsten uit reclame. Voor de artikelen die ik hier publiceer ontvang ik geen vergoeding. Dit blog krijgt geen subsidie. En er is geen redactie die mijn bijdragen beoordeelt voor publicatie, of een 'statuut' waar ik mij aan te houden heb. Veel onafhankelijker kan feitelijk niet. Wel ben ik, zoals elke burger, gehouden aan het eerbiedigen van de wet. Een opdracht die ik serieus neem, maar ik heb slechte ervaringen met de 'onafhankelijke' rechters in Nederland. Dat betreft geen ernstige kwesties, gelukkig. Maar het maakt wel dat ik op mijn hoede ben, in een wereld die steeds meer 'politieke processen' kent. 

 

Wie de hierboven aangehaalde criteria hanteert voor 'onafhankelijkheid' als een voorwaarde, trekt de conclusie dat de 'onafhankelijke pers', en de 'onafhankelijke rechter' niet bestaan. Maar een journalist of een rechter kan wel 'onafhankelijk' zijn in de eigen denkwereld, en daar naar handelen, binnen de grenzen van de wet, en de consequenties aanvaarden voor de eigen carrière. De Australische journalist en uitgever Julian Assange staat in het Verenigde Koninkrijk voor de niet zo 'onafhankelijk' ogende rechter. Dat overduidelijk 'politieke' proces wordt in de 'alternatieve' media wel gevolgd, maar de kranten en zenders die eerder goede sier maakten met zijn onthullingen over de 'Forever Wars', laten het opzichtig afweten. 

 

'Onafhankelijk' is in de praktijk minder een kwestie van geld of statuten. Het is iets wat 'tussen je oren' zit. Een mentale toestand tussen 'goedgelovig' en 'obstinaat' in, die we 'kritisch' noemen. De bereidheid om kritiek te hebben op anderen, en hun goede bedoelingen in twijfel te trekken, is minder belangrijk dan de bereidheid om met enige regelmaat in de spiegel te kijken. En achterom te kijken, waar je kunt zien of je in het verleden wel voldoende 'kritisch' was. Voor mijzelf ben ik niet ontevreden, maar het kan altijd beter, uiteraard. Het streven naar perfectie tekent de 'onafhankelijke' geest, maar kan ook verlammend werken. Het is koorddansen.

 

Een ander kan anders oordelen over jouw bijdragen aan het maatschappelijke debat. Het leidt geen twijfel dat de meest fanatieke 'Rusland-haters' mij toedichten dat 'onafhankelijkheid' bij mij ver te zoeken is. In hun ogen ben ik een 'Troll'. En mijn oordeel over hen is ook niet mals. Maar zeker waar er terecht serieuze twijfels zijn over hun 'onafhankelijkheid', omdat hun vooringenomenheid er niet alleen duimendik bovenop ligt, maar het tevens een 'aanname-eis' is van hun werkgever, zie ik mijn eigen oordeel alleen maar bevestigd door onthullingen achteraf, en ontwikkelingen in de wereld. Terwijl de mensen die mij als een 'Troll' wegzetten extreem 'lenig' moeten zijn om de door hen zelf opgezette wegversperringen te omzeilen als ze het pad dat ze gegaan zijn terug zouden volgen. 

 

Inspanningen om het 'publieke debat' te kuisen, door tussenkomst van 'Fact-Checkers', het aanscherpen van regels, en het inzetten van de rechter, zijn slechts in een bescheiden aantal gevallen verdedigbaar. Waar mensen oproepen tot moord, plunderingen, het aanwakkeren van rassenonderscheid, of oproepen om elders regeringen omver te werpen, of gewapend te interveniëren in lokale conflicten ten bate van een partij waar men zich mee identificeert, of waar men ervoor pleit mensen met een oppositionele mening de mond te snoeren, of bepaalde groepen in de samenleving te bevoorrechten ten koste van andere groepen, kan ik het, tot op zekere hoogte, billijken. Helaas is dat niet de praktijk. Keuzes van censoren, 'Fact-Checkers' en rechters worden meer en meer ingegeven door het antwoord op de vraag wat 'politiek correct' is, en dat is een gevaarlijke trend. 

 

Het gevaar is het grootst voor de 'onafhankelijke' journalist, de 'onafhankelijke' rechter, de 'onafhankelijke' blogger, en het 'onafhankelijke' land. Zij lopen het risico om op een onbewaakt ogenblik van alle kanten te worden aangevallen, omdat ze 'onafhankelijk 'zijn, en dus geen 'vrienden' hebben. Dat werkt verlammend. Tom Jan Meeus schreef in NRC een gloedvol stuk over de kwestie waarbij hij, in mijn ogen, de plank vakkundig missloeg. Onder de kop: 'Zeg mij wie je vijand is, en ik zeg wie jij bent', noteerde hij dat we het in Nederland geweldig voor elkaar hebben, omdat hier de overheid zelfs het 'tegengeluid' ten tijde van het referendum over het 'Associatieverdrag' met Oekraïne financieel steunde. Ongelukkig voorbeeld. En dat is een eufemisme. Want als je vervolgens de uitslag van dat referendum pontificaal naast je neer legt, en je eigen ding doet, is dat problematisch.

 

Maar het hart van zijn betoog ging over de vraag of je samenwerking met een partij op voorhand kunt uitsluiten, zoals Sigrid Kaag recent deed, toen ze als de nieuwe 'lijsttrekker' van D66 werd gepresenteerd. PVV en FvD werden door haar buiten de orde geplaatst. Het zal voor u geen verrassing zijn dat ik, als 'onafhankelijke' geest, dat onbegrijpelijk vind. Al heb ik nooit op de PVV of FvD gestemd. Polarisatie is niet de weg. En u ziet dat ook terug in mijn pogingen om de blinde haat tegen Rusland en China, en andere 'gelegenheidsvijanden', in de kiem te smoren. En in mijn bijdragen waarin ik tracht de duidelijk zichtbare 'bias' in het nieuws over die landen voor het voetlicht te brengen. Maar ook in mijn weigering om in een gepolariseerd debat, over de Amerikaanse politiek, of 'Covid', een kant te kiezen. 

 

Een 'onafhankelijke' geest moet tegen zijn eigen vrienden, zijn eigen redactie, zijn eigen werkgever, zijn eigen krant, zijn eigen land, kunnen zeggen: 'Je lult uit je nek!' Ook als je niet zelf exact weet hoe het in elkaar steekt, maar je wel weet dat wat die 'betrouwbare' bron beweert niet waar is, of (nog) niet te bewijzen valt. Eenieder die op enig moment de deur in het slot gooit, anders dan uit pure noodzaak, omdat er iemand op de stoep staat met een groot mes, en kwade bedoelingen, is vooringenomen. Ook waar iemand zich meldt met een grote zak, niet vol cadeautjes, zoals 'Zwarte Piet', de held uit mijn jonge jaren, maar bedoeld om uw bezittingen af te voeren om ze te verdelen onder zijn behoeftige vrienden, mag u die deur dicht houden, wat mij betreft. De 'onafhankelijke' geest heeft geen vijanden, maar wel een scherp oog voor mensen met kwade bedoelingen, en mooie praatjes.

Go Back

Comment