Tijdens de verbouwing gaat de oorlog gewoon verder.
Zoals velen die commentaar leveren op de ontwikkelingen rond MH-17, heb ik een 'agenda'. Mijn agenda heb ik al geruime tijd geleden open aan u voorgelegd in eerdere bijdragen. Het betreft de bevordering van de veiligheid van de burgerluchtvaart. En u heeft ongetwijfeld gemerkt dat dat streven op gespannen voet staat met de 'agenda's' van de meeste andere commentatoren en politici. Het staat ook op gespannen voet met de 'agenda' van nabestaanden die uit zijn op 'genoegdoening', al dan niet in de vorm van een 'zak met geld'.
Sta mij toe dat laatste als eerste te adresseren. Geld kan het verlies van een geliefde nooit compenseren, en waar een groot land, of een verzekeraar een schadevergoeding uitkeert, doet het die partij ook geen pijn. Wat echter niet wegneemt dat er zonder meer gevallen zijn waarin een financiële tegemoetkoming een simpele blijk van fatsoen is, waar kinderen en partners van omgekomen gezinsleden het volste recht hebben op compensatie, opdat zij niet óók nog moeten bloeden door het wegvallen van inkomsten, of oplopende kosten voor verzorging van achtergebleven kinderen, en de behandeling van het trauma dat de oorzaak is van het verlies. Voor mensen die op mij de indruk wekken hun overleden familie te zien als 'pinautomaat', en breed lachend op de televisie verschijnen nu de Nederlandse overheid Rusland aansprakelijk heeft gesteld, heb ik geen respect.
Nog veel minder respect heb ik voor die commentatoren en politici die uit alle macht trachten uit deze ramp een geopolitiek slaatje te slaan, en/of de eigen verantwoordelijkheid trachten te begraven door anderen te beschuldigen. Mijn standpunt is dat gewapende strijd een gegeven is, maar dat de veiligheidsdiensten van landen, en grote militaire organisaties als de NAVO, de verantwoordelijkheid hebben om te zorgen voor de veiligheid van de burgerluchtvaart in de omgeving van 'conflictgebieden'. Uit alles wat nu bekend is over de situatie in Oekraïne, trek ik de conclusie dat Oekraïne, Nederland en de NAVO in elk geval gefaald hebben. Het luchtruim ter plaatse had gesloten moeten zijn voor de burgerluchtvaart, en Nederland en de NAVO hadden luchtvaartmaatschappijen moeten waarschuwen als Oekraïne in gebreke was gebleven.
Bedenk daar dan wel bij hoe dat in de praktijk geregeld is. Binnen alle maatschappijen is er een 'aanspreekpunt' voor de veiligheidsdienst van het betreffende land waar de maatschappij gevestigd is. Veiligheidsdiensten informeren elkaar over risico's en gevaren, zoals de FSB haar Amerikaanse collega's waarschuwde voor de 'Boston Bombers'. Het simpele gegeven dat vliegtuigen van de 'Five Eyes'-landen het oosten van Oekraïne wél meden, geeft in dit verband te denken. Wat wisten zij, wat ze niet met andere NAVO-landen deelden? Of legden de veiligheidsdiensten van die andere landen waarschuwingen naast zich neer? Daarbij moet echter wel de kanttekening worden geplaatst dat het ministerie van Frans Timmermans wás geïnformeerd over intercepties op een vlieghoogte die voor 'Manpads' niet haalbaar is, wat autonoom de alarmbellen af had moeten doen gaan.
Indien bewezen kan worden dat Rusland willens en wetens Buk-raketten leverde aan 'rebellen', had ook dat land nadrukkelijk andere landen moeten wijzen op de gevaren van het overvliegen van dat deel van de wereld, gelet op de operationele wapensystemen. Ik wijs er daarbij nog eens met klem op dat ook Oekraïne, dat paranoïde was over Russische militaire vliegtuigen die de 'rebellen' zouden kunnen ondersteunen, zoals de NAVO in Syrië en Libië deed en doet, tenminste zes Buk-installaties operationeel hadden in dat gebied.
Over dat hele aspect, van het sluiten van het luchtruim boven een oorlogsgebied waar dergelijke wapensystemen staan opgesteld, met de opdracht om vijandelijke vliegtuigen neer te schieten, en/of het waarschuwen van de burgerluchtvaart, zwijgen de onderzoekers als het graf. Althans, het wordt wel als een voetnoot gebracht, maar niet aangegrepen voor het toewijzen van de verantwoordelijkheid voor dat drama. Inplaats daarvan richt men alle pijlen op de vraag wie op de 'knop' drukte, en wie het wapensysteem leverde. En doet men er ook alles aan om de publieke opinie die kant op te duwen. Zoals ik in mijn vorige bijdragen reeds benadrukte, is dat vooral voor de nabestaanden wreed, omdat het juridisch kansloos is, en zelfs volgens de grootste optimisten tot een jaren durend, zuiver politiek titanengevecht gaat leiden, tenzij Poetin op enig moment besluit dat boek te willen sluiten, en het geld overmaakt om er vanaf te zijn.
Er is in de hele wereld niet één land ooit aansprakelijk gesteld voor schade aan 'civiele partijen' in oorlogsgebied als gevolg van de levering van een wapensysteem. Ook niet als dat werd gebruikt door 'rebellen' binnen een soeverein land. Westerse landen, met inbegrip van Nederland, schenden zonder met hun ogen te knipperen de soevereiniteit van andere landen. Ze laten een 'hoogleraar' die in loondienst is bij die overheid een vodje papier schrijven waarop staat dat ze in hun recht staan, en het is 'bommen los!'. Zo kwamen wij terecht is Syrië, en 'legitimeerden' de Verenigde Staten het martelen, en de wederrechtelijke vrijheidsberoving van 'verdachten', waarbij Europese landen een oogje (of twee) dichtknepen.
Op geen enkele manier mag u het voorgaande lezen als een legitimering van het neerhalen van een verkeersvliegtuig boven oorlogsgebied! Als het Kremlin welbewust die Buk leverde, hadden ze dat met het grootste gemak kunnen verpakken op een manier die hen, juridisch, geen enkele pijn zou doen. Zoals de 'dealer' van een auto ook niet verantwoordelijk is als u met die auto iemand dood rijdt. Daarbij stelt zelfs Westerbeke van het JIT dat het onwaarschijnlijk is dat degene die op de 'knop' drukte de bedoeling had vlucht MH-17 uit de lucht te schieten. Ik heb hier al eerder bronnen aangehaald die wijzen op de beperkingen van een Buk-lanceerinstallatie zonder ondersteunende radar en commandocentrum, versus hoog en (relatief) snel vliegende vliegtuigen, als gevolg van de beperkingen van de eigen radar. In welk geval 'dood door schuld' overblijft.
In Nederland ben ik de 'Advocaat van de Duivel', maar denk eens na! 'Dood door schuld' als aanklacht tegen een militair in oorlogsgebied. Kansloos.
Voor al diegenen die uit zijn op 'genoegdoening', als nabestaande, of 'meelevende Nederlander', is nu het hoogst haalbare dat Poetin de portemonnee trekt, om de relatie met 'Europa' te smeren, nu bij Merkel en Macron het kwartje is gevallen dat Trump op het punt staat 'Europa' door de wringer te halen. Los van het gegeven dat ik dat moreel en juridisch een extreem onbevredigende uitkomst vind, en dat soort chantage op termijn meer schade toebrengt aan de relatie met landen waarmee je handel wilt drijven, zit bij mij de grootste pijn bij het gegeven dat de veiligheid van de burgerluchtvaart er niet bij gebaat is.
Ook ik kan niet weten wat exact de échte motivatie van de leden van het kabinet is om Rusland als land in staat van beschuldiging te stellen op basis van foto's en audio. Het kan het idee zijn dat die stap voor hen een 'Win-Win'-oplossing brengt, waar de eigen verantwoordelijkheid van Nederland buiten beeld blijft, en Rusland over de brug komt met het geld en een pro-forma schuldbekentenis om de relatie met 'Europa' te smeren. Maar het is ook heel goed mogelijk dat Nederland, als loyale lakei van het 'Atlantische' genootschap, dit breekijzer juist nu inzet om 'Europa' om zeep te helpen als autonome macht in een wereld die niet langer gedomineerd wordt door 'Washington'. Met beide argumenten heb ik geen affiniteit. En al helemaal niet genoeg affiniteit om de veiligheid van de burgerluchtvaart, of het belang van de nabestaanden daaraan ondergeschikt te maken.