Volgens Mohammed El-Erian, schrijvend voor ‘Bloomberg’, is de ‘harde lijn’ van ‘Britse Boris’ versus de EU de juiste ‘spelstrategie’.
Door te dreigen met een ‘Hard Brexit’ zou hij de EU tot een compromis dwingen om de schade voor beide partijen beperkt te houden. Volgens mij heeft El Erian het niet helemaal goed begrepen. Om te beginnen is het akkoord dat er ligt al een compromis. Maar wat is winst? Haalt Boris de streep, of heeft hij binnenkort al een motie van wantrouwen aan zijn broek? En als hij ‘levert’, wat levert hij dan? Een cosmetische aanpassing? Of toch een ‘harde’ Brexit’, en een vijandige EU?
Maakt Schotland zich dan alsnog los van ‘Londen’? Komt Trump over de brug met een exclusieve ‘deal’, een ‘handelsakkoord’ om van te watertanden, speciaal voor Boris? Wat doet China? Wat doet Rusland? Wat doet Iran? Wat doet India? Wat voor rol gaat de vlucht van de zesde vrouw van Sheikh Mohammed bin Rashid al-Maktoum en haar kinderen naar het Verenigde Koninkrijk spelen voor de relatie met de ‘Golfstaten’? Wat nou als het wegglijdende Pond, het stijgende aantal mensen in de hoofdstad die letterlijk aan het mes worden geregen, en de dalende levensverwachting de Britten puur chagrijnig maakt? En hoe pakt dat dan uit als een 'motie van wantrouwen' hem het bos instuurt voor hij iets heeft kunnen bereiken? Gaat zijn publieke imago hem alsnog opbreken?
Het gros van de (doorgaans Amerikaanse) commentatoren die Boris toejuichen, zien in hem de man die de EU uiteen zal doen vallen. Helemaal denkbeeldig is dat niet, omdat de ‘Hanse’-groep, waar Nederland zich ook toe rekent, sterk ‘Angelsaksisch’ georiënteerd zijn. Ik heb hier al eerder opgemerkt dat de ogenschijnlijk pro-Europese partijen in Nederland helemaal niet zo pro-Europees zijn, en dat Rutte’s persoonlijke ambitie, als mijn inschatting dat hij Secretaris Generaal van de NAVO wil worden juist is, haaks staat op het steunen van Europa waar ‘Brussel’ eerder een steeds zelfbewustere koers vaart. Daar komt bij dat Nederland echt véél verliest bij een ‘harde Brexit’. Maar ook veel kan winnen, als ze zich aanbieden als alternatief voor ’The City’. Echter niet als ‘Den Haag’ de indruk wekt ook op het vinkentouw van een 'Nexit' te zitten. Als het die kant op zou gaan, of bedrijven en investeerders de indruk krijgen dat 'Den Haag' de voorkeur zou kunnen geven aan een 'Atlantische broederbond' boven de EU, zal dat niet zijn omdat het Verenigde Koninkrijk van Boris en het Amerika van Trump zo'n adembenemend voorbeeld van vooruitgang is.
De analyse van extreem complexe ‘spelletjes’, met een oneindig aantal variabelen, leent zich niet voor een benadering via ‘spelstrategie’. Sterker nog, ik vrees dat de ‘adviezen’ van supercomputers die als bezetenen staan te draaien van de diplomatie een nóg grotere puinhoop maken dan het al is.