De ‘lenige’ geest is in onze tijd de norm.
In de tijd van religie en ideologie zat men beduidend strakker in het vel. Nu kun je bij ‘Links’ terecht voor het verdedigen van ‘Rechtse’ standpunten, en bij ‘Rechts’ voor het verdedigen van ‘Linkse’ standpunten. En je kunt vandaag het ene beweren, en morgen het andere. De normen die je hanteert voor het ene land, laat je buiten beschouwing als het over het andere land gaat. Menige politieke leider, of ‘pratend hoofd’ op de televisie, lukt het om in één zin twee elkaar uitsluitende standpunten te verdedigen zonder met de ogen te knipperen.
Trump roept van de kansel dat de Chinezen meer hadden kunnen en moeten doen om de verspreiding van Covid te stoppen, terwijl het in China en andere Aziatische landen is uitgestampt, maar de Verenigde Staten het ene na het andere record slaan in het aantal besmettingen, en doden. ‘Mensenrechten’ liggen in het ene land onder een vergrootglas, en in het eigen land worden ze met voeten getreden. Dat Assange nog altijd gevangen zit, en ‘Links’ en ‘Rechts’ in het ‘westen’ angstvallig de andere kant op kijken, of slechts spaarzaam kuchen voor de show, is een grof schandaal. Maar wat doe je eraan? ‘Amnesty’ heeft het te druk met Oeigoeren, de ‘bevrijding’ van uiteenlopende terroristische organisaties, en nihilisten in de sfeer van ‘Pussy Riot’. Voorzover je nog iets van ‘Amnesty’ hoort.
Racisme was ooit een woord dat verwees naar het maken van onderscheid op basis van ras. ‘Anti-racisten’ betoogden ‘All Lives Matter’. Nu kun je dat niet meer zeggen, want dan ben je een ‘racist’, en loop je gevaar. Miljonairs pleiten voor hogere belastingen, en ‘Linkse’ lieden werken ’24/7’ aan een nieuwe feodale gemeenschap. De ’New York Times’, ooit een bastion van (redelijk) betrouwbare berichtgeving, is nu één van de deelnemers aan de ‘Woke-Olympics’. De vrijheid van meningsuiting ligt onder vuur, waarbij ‘Links’ het voortouw heeft genomen om die om zeep te helpen. Trump zou een zetbaas zijn van het Kremlin, maar één van de belangrijkste ’Never Trumpers’ zou een contract op zak hebben gehad van de Russische overheid.
De ’Technologie-oorlog’ die Trump heeft ontketend met China gaat, naar schatting, 35 Biljoen kosten in de komende vijf jaar. Maar volgens mij valt dat helemaal niet te becijferen, omdat dat geld er niet is. Over een breed front goochelen mensen met ‘belangen’ met cijfers, afgeleid van ‘modellen’, waarvan slechts één ding vaststaat, en dat is dat ze niet deugen. In elk geval wordt er een kapitaal 'weggepist' dat beter gebruikt had kunnen worden voor andere doelen dan alles dubbel doen.
Wat lastig is, dat is dat het steeds ingewikkelder wordt ‘bronnen’ te vinden met een consistent verhaal en betrouwbare informatie, die niet is ‘bijgekleurd’ ten bate van een lastig definieerbare keuze die voortvloeit uit een visie op de toekomst. Waarbij steeds meer mensen zich ‘opinieleider’ wanen, met een dure plicht om te ’nudgen’, wat neerkomt op liegen en bedriegen ten bate van een agenda. Op zich ontkomt niemand die zijn of haar licht laat schijnen over de actualiteit aan het maken van een selectie uit het weelderige aanbod van ‘bronnen’. En is er altijd het risico dat men van een mug een olifant maakt. Een lokaal incident, aan het andere eind van de wereld, uitvergroot tot een trend. Niet zelden op basis van reeds ‘gefilterde’ berichtgeving, die ten bate van het ’nudgen’ eigenlijk zo niet gebruikt mag worden.
Wie veel reist, kent het fenomeen van de familie die in paniek belt, omdat er in het land waar jij je op dat moment bevindt iets afschuwelijks is gebeurd. Wat heb je daarvan gemerkt? Nou, niks dus. De familie die belt is de eerste ‘bron’. Aan het andere eind van het spectrum bevinden de reizigers zich die hoe dan ook niks opmerken, en als ze geconfronteerd worden met misstanden in een land de schouders ophalen en koeltjes opmerken dat mensen 'thuis' zich druk maken over niks. In extreme gevallen leidt dat tot ‘ontkenning’ zoals ten tijde van de ‘Apartheid’, waarbij iemand die kritiek had op dat systeem de vraag kreeg voorgelegd of de criticus er wel eens was geweest? Nee? Dan kun je er ook niet over oordelen. Hoe curieus om te zien dat nu hele volksstammen ter ‘Linker’ zijde langs die identieke lijn hun critici de mond snoeren. Als je niet ‘Zwart’ bent, mag je niet meepraten. Als je goed in je slappe was zit, mag je niets zeggen over armoede. Als je een man bent, mag je niks zeggen over de belevingswereld van vrouwen. Als je volwassen bent mag je geen oordeel vellen over wat jongeren vinden. En als iemand zojuist een nauw omschreven standpunt vervloekte, om het een kwartier later te omarmen, dan mag je er niks van zeggen. Het is geen blijk van een ‘lenige geest’, een gebrekkig functionerend geweten, en puur opportunisme, maar ‘voortschrijdend inzicht’, of een ’slimme’ manier om te bereiken wat men wil bereiken.