Broederlijk naast elkaar stonden er afgelopen vrijdag twee artikelen over het ontslag van Sergej Ivanov, de 'kabinetschef' van Poetin, in NRC.
Het grootste artikel, geschreven door Steven Derix en Eva Cukier, is een expansie van de favoriete 'conspiracy theory' van Hubert Smeets, die zijn keuze uit vijf concurrerende 'complotten' in de column ernaast toelicht. Hij noemt zes 'scenario's', maar één daarvan is het officiële verhaal. En dat kán natuurlijk niet kloppen. Het favoriete scenario van de westerse pers, is dat Poetin zijn greep op het overheidsapparaat versterkt door 'kleurloze ja-knikkers' te benoemen, zoals Derix en Cukier de plaatsvervangers van een reeks 'oudgedienden', waaronder Ivanov, typeren.
Hubert Smeets geeft ruiterlijk toe dat hij simpelweg terugverlangt naar het 'Kremlin-koekeloeren', zoals hij het noemt. Eenmaal 'conspiracy-theorist', altijd 'conspiracy-theorist'. De aard van het 'beestje'. En zeker voor NRC al decennialang blijkbaar een selectiecriterium voor 'correspondenten' die in Moskou worden gestationeerd. Waar Guus Valk vanuit de Verenigde Staten juist zijn extreme best doet om zelfs de 'conspiracy facts' voor de lezers verborgen te houden.
Dat brengt mij bij het 'Opiniestuk' van Mark Levels, socioloog verbonden aan de universiteit van Maastricht, die zich opwindt over politici die 'feitenvrij' een debat binnenstappen. Iets waar ik mij zelf ook met enige regelmaat over opwind, zij het dan dat ik meen dat tal van wetenschappers en journalisten zich lenen om aan de haal te gaan met de 'data', en 'feiten' die hen worden aangereikt vanuit een hoek die onmogelijk 'objectief' genoemd kan worden. Waardoor een 'dictatuur van data' dreigt, zoals zijn collega hoogleraar Dirk Helbing het noemt in de krant van zaterdag. Neem het 'feit' dat Nederland 'veiliger' wordt, wat Levels als voorbeeld aanhaalt. Ik vind dat het minst gelukkige voorbeeld dat hij erbij had kunnen slepen. Na economische voorbeelden.
De officiële statistieken geven hem gelijk. Maar dat is niet het hele verhaal. 'Aangifte doen' heeft in Nederland geen zin meer, in een steeds groter wordend aantal gevallen. De 'aangifte' wordt niet geaccepteerd, om uiteenlopende redenen. Of mensen hebben de ervaring, of het wordt hen zonder schroom verteld, dat de politie er domweg niks mee doet. En als de verzekering de schade verder dekt, ook zonder aangifte, waarom zou je er dan nog tijd in stoppen? Dan verkast de criminele activiteit van de ene naar de andere statistiek. Maar voor de burger is hij niet weg. Alleen voor bepaalde hoogleraren, journalisten en politici. Daarnaast is 'veiligheid' bij uitstek iets dat je nauwelijks objectief kunt meten, omdat iemand zich 'onveilig' kan voelen, mét een concrete aanleiding, terwijl de overheid zegt: 'Leer er maar mee te leven!' Als die overheid op voorhand het idee heeft dat burgers zich ongerust zouden kunnen maken over hun veiligheid, of die van hun kinderen, tuigen ze een 'overlegorgaan' op. Waar concrete problemen worden weggemasseerd door 'kundige' bestuurders, met als argument dat je toch niet in een 'politiestaat' wilt wonen?
Maar een land waar de wetten en afspraken met burgers serieus worden genomen, is helemaal geen 'politiestaat'! Integendeel! De definitie van een 'politiestaat' is juist dat de overheid en politie lak hebben aan de wetten en afspraken, al dan niet via 'gedoogconstructies', of eigen interpretaties van conflicterende wetten en regels, en naar eigen inzicht beleid ontwikkelen dat wordt gevoed door behoeften van een 'klasse' binnen de maatschappij die is losgeweekt van de burger. En die pas in actie komt als 'de burgemeester', of een 'mensenrechtenactiviste' uit een vreemd land bedreigd wordt. Niet als iemand bij u of mij de ruiten ingooit. En ik spreek hier uit ervaring.
Dat brengt mij terug bij het 'Kremlin-koekeloeren' van Smeets en de zijnen. Want wat die kliek 'conspiracy nuts' het meest irriteert, is de populariteit van Poetin in eigen land. Dat FEIT zit hen niet lekker, en ze stellen alles in het werk om tenminste het idee te voeden dat de 'Gewone Rus' eigenlijk jaloers is op de manier zoals wij het in het westen geregeld hebben. Maar ik denk zelf dat wat Smeets, Derix en Cukier, en al die andere 'Kremlin-watchers' aanduiden als 'Ja-Knikkers', niet zozeer kritiekloze slaven zijn, maar eerder Russen die zien dat Poetin het goed doet, onder zeer zware omstandigheden.
Zoals ik eerder al schreef, is het uiteraard heel goed mogelijk dat het officiële verhaal rond het aftreden van Ivanov niet het échte verhaal is. Overheden 'spinnen' dat soort nieuws wereldwijd. Maar als we dan toch gaan speculeren, heb ik nog een ander 'scenario' voor u. Rusland bereid zich voor op oorlog. Zie ook het interview met Dirk Helbing. En het maakt 'vertrouwelingen' van de Russische president vrij om 'continuïteit van bestuur' te garanderen in het geval van een verrassingsaanval/'False flag'/'first strike' door de NAVO/Verenigde Staten met Rusland en/of China als doelwit.
Het doet er helemaal niet toe of u, of Hubert Smeets, dat een geloofwaardig scenario vindt, of niet. Het enige wat voor dit scenario als excuus voor de verschuivingen in de top rond Poetin telt, is of de RUSSEN het een geloofwaardig scenario vinden. En uit alles blijkt dat dat het geval is. Met grote regelmaat waarschuwen 'De Russen' voor de consequenties van de expansiedrang van de NAVO, en illegale bemoeienis met landen die grenzen aan Rusland, ten bate van 'Regime Change'. En dat een ongeluk in een klein hoekje zit. Waarom zouden ze zelf hun eigen verhaal niet geloven? En de hysterische geluiden die de westerse MSM voortbrengen moedigen hen beslist niet aan om dat als een 'spookbeeld' terzijde te schuiven!
Het zou een 'slag in de lucht' zijn, dit scenario, net als de scenario's die Smeets ophoest, als Ivanov inderdaad onverkort de uitgang was gewezen. Maar dat is juist het opvallende: Hij behoudt zijn zetel in de 'Security Council'. Dat is toch vreemd, voor iemand die zich formeel bezig moet gaan houden met bedreigde diersoorten in Rusland. Maar het complete westerse journalisten-establishment walst daar met het grootste gemak overheen. Ze kunnen het ook niet in die voornoemde context zien, omdat ze met heel hun 'hebben en houwen' getrouwd zijn met het idee dat Rusland de agressor is. Niet de NAVO en de Verenigde Staten.
Als we dan toch 'complot-theorieën' gaan promoten, dan vind ik die van mij geloofwaardiger dan die van de NRC-redactie, die menen dat Poetin het, op de top van zijn populariteit, nodig heeft om zijn positie te versterken. Ik vind dat zelfs het minst geloofwaardige 'scenario', omdat Poetin mij niet het soort leider lijkt dat louter 'Ja-Knikkers' om zich heen wil. Tal van beslissingen duiden er juist op dat hij een 'gezonde dialoog' op beleidsniveau juist stimuleert. Mits de deelnemers aan die dialoog het belang van Rusland voorop hebben staan. En die dialoog werpt haar vruchten af. Zowel economisch als politiek/geo-strategisch. En het voedt zijn populariteit. Waarom zou hij dat overboord zetten?