Jammerjoh

Website voor mensen die niet klagen

Eenhoorn

In 1957 schreef Ayn Rand ‘Atlas Shrugged’, haar magnum opus voor menige Amerikaanse libertair. 

 

De in 1926 uit de jonge Sovjet Unie naar de Verenigde Staten geëmigreerde schrijfster, die we als Ayn Rand kennen, werd in 1905 in St Petersburg geboren als Alissa Zinovievna Rosenbaum, dochter van agnostische Joodse ouders die in de Sovjet Unie achterbleven, en de oorlog niet overleefden. In de Verenigde Staten ontwikkelde zij zich tot een voorvechtster van het radicale kapitalisme, en zag zij in de Verenigde Staten, met zijn vrijheidminnende bevolking, een ‘Exceptioneel’ land. 

 

In Nederland studeerde Floor Rusman, tegenwoordig redacteur en columniste bij NRC, af op het werk van Ayn Rand, juist toen ook Nederlanders de schrijfster ontdekten. In DIT artikel van haar hand beschrijft ze de verschillen tussen Amerikanen en Nederlanders door die lens. Die achtergrondinformatie hielp mij enigszins haar column in NRC van maandag ('Verlangen naar een nieuwe maatschappij') te begrijpen, waarin zij de indruk wekt een bijdrage te willen leveren aan de ‘Minute of Hate’, gericht tegen Poetin en Xi. Of meer in het bijzonder haar landgenoten die in Rusland en China positieve ontwikkelingen zien, versus de decadentie die zich heeft meester gemaakt van ‘het westen’.

 

Ze houdt die collega’s en haar lezers voor dat vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw ook tal van ‘intellectuelen’ de passie predikten over de weldaad van het communistische perspectief, en uiteindelijk met het schaamrood op de kaken toe moesten geven dat ze zich hadden vergist. In die hoek was ik zelf niet te vinden, in die tijd. Daarvoor moest je in mijn omgeving bij de latere ‘media-tycoon’ Derk Sauer zijn, die zich op enig moment over NRC ontfermde, nadat hij als 'Trotskist' het Rusland van Poetin de rug toe had gekeerd, en zich ontwikkelde als fanatieke Poetin-hater. 

 

Ze hangt haar betoog op aan het decadente vertoon dat zij aanschouwde na de ‘Gay Pride’, waar twee feestgangers vochten om een opblaaseenhoorn, en een derde ermee vandoor ging. En ze suggereert dat dat hetgeen is wat de ‘fanclub’ van Poetin en Xi inspireert. En nou ga ik niet beweren dat Ayn Rand een fan van Poetin en Xi zou zijn in deze tijd, maar staat u mij toe dat ik toch concludeer dat veel Amerikanen, en Ayn Rand-fans elders, menen dat ‘Washington’ en de expansionistische NAVO een groter gevaar zijn voor de ‘American Dream’, dan Rusland of China. 

 

Het Amerika van 1957, toen Ayn Rand haar waarschuwende, op de romantiek geënte boek publiceerde waarin ze een lans brak voor het kapitalisme, bestaat al geruime tijd niet meer. Het is ingeruild voor een corrupt, decadent geregeerd land met imperiale ambities die de Amerikaanse belastingbetaler alleen al deze eeuw een arm en een been hebben gekost. Terwijl de multinationals, die op die rottende resten van het kapitalisme zoals Adam Smith en de ‘Founding Fathers’ het op hun netvlies hadden staan, zich ontwikkelen tot de ‘Big Brother’ die Orwell voorzag in zijn negen jaar vóór ‘Atlas Shrugged’ geschreven boek ’1984’.

 

De wapenfabrikanten, de ’Tech bedrijven’ en de Wallstreet-banken hebben helemaal niks met kapitalisme, libertaire principes, of de vrijheden die de ‘Founding Fathers’ verankerden in de Grondwet. Ze zijn op dit moment in een episch gevecht gewikkeld met de gekozen president, die bij vlagen de indruk wekt terug te willen keren naar de basis om Amerika weer ‘Great’ te maken. Om het volgende moment weer een veel te grote broek aan te trekken, en her en der landen met sancties, en (dreigen met) oorlog tracht te onderwerpen aan zijn gezag. Waarbij hij er, net als zijn voorgangers in het ‘Witte Huis’, niet voor terugschrikt om ‘foute vrienden’ te maken.

 

Zoals ik hier op mijn blog al eerder betoogde, ontgaat het menige voorvechter van een terugkeer naar de libertaire/liberale basis dat in het Amerika van de ‘Founding Fathers’, de ‘Grondwet’ de ultieme ‘benevolent dictator’ was. Zoals degenen die naar Adam Smith verwijzen als iemand die puur egoïsme verdedigde als de bron van alles wat ‘goed’ was in de wereld, over het hoofd zien dat hij tevens ‘The Theory of Moral Sentiments’ schreef, waarin hij randvoorwaarden beschreef die moesten zorgen voor fatsoen als ‘bottom line’.

 

Waar het schuurt, is niet een ingebakken weerzin tegen ‘decadentie’ in het privé-leven van anderen binnen de samenleving, maar de dwang van ‘Big Government’ die vergeten is dat mensen die niks moeten hebben van die individuele keuzes ook recht hebben op hun eigen ‘domein’. In een wereld die meent dat we toe zijn aan het zetten van de ‘puntjes op de i’, waardoor ‘Identity Politics’ op de voorgrond is getreden, kapitalen aan belastinggeld, en geleend geld van toekomstige generaties, worden uitgetrokken om uiteenlopende ‘minderheden’ voor te trekken, is het volkomen ‘Ayn Rand’-logisch dat daar een reactie op komt van mensen die terug verlangen naar die ‘benevolent dictator’, met een overheid die zich beperkt tot het smeren van de ‘markt’. En dan moet je in deze tijd bij Poetin en Xi zijn, en niet in ‘Washington’, ‘Brussel’, ‘Jerusalem’ of ‘Riyad’ die claimen ons te willen bevrijden middels sancties, handelsbeperkingen, oorlog, en alomvattende controle op, en manipulatie van uw privé-leven.

 

Kortom, wie er nou met die opblaaseenhoorn vandoor ging, zal mij een zorg zijn. DIT baart mij dan meer zorgen. En ik vrees dat de mensen die uiteindelijk met het schaamrood op de kaken zullen moeten erkennen dat ze in deze tijd fout zaten, met hun ‘knuffel-rebellen’ en oproepen tot bederf van de ‘vrije markt’ via sancties, oververtegenwoordigd zijn op de burelen van onze gevestigde media, met NRC voorop.

 

Go Back



Comment