Twijfelen aan je eigen inzichten is uit de mode.
Ooit schreef ik hier met ingehouden bewondering over journaliste en econome Marike Stellinga die in haar column enkele 'stondpunten' behandeld. Standpunten die, een jaar nadat ze waren gedeeld met de lezers van haar column, achterhaald waren. Moedig vooral om dat te delen, waar de meeste mensen met een 'betaalde mening' eerder op zoek zullen gaan naar 'vals spel' van anderen. Met andere woorden, hun standpunten en predicties waren loepzuiver, en een schot in de roos, maar kwaadwillenden voorkwamen dat het als een score zichtbaar werd op het scorebord.
Uiteraard zit er ook beweging in mijn eigen perceptie van de wereld om ons heen, maar bij mij is de twijfel al in hoge mate ingebakken. Mijn kijk op mens en maatschappij wordt niet gekleurd door dogma, ideologie, religie of (wetenschappelijke) discipline. Ik laat u op voorhand geen andere keus dan mijn schrijfsels op hun merites te beoordelen, waarbij ik zonder gewetensnood schakel tussen uiteenlopende denkrichtingen. Het maakt niet dat mijn predicties feilloos zijn. En in veel gevallen zijn ze dermate algemeen van aard, of zonder een bepaalde datum te noemen waarop iets gerealiseerd moet zijn, dat ik mij er tot in lengte van dagen achter kan verschuilen.
Mijn kritiek op andere mensen met een 'gepubliceerde mening' is dat ze veelal zo stellig zijn. Zelf zullen ze dat verdedigen, omdat het 'duidelijkheid' schept. Maar dat doet het dus niet. En zoals ik in mijn vorige bijdrage betoogde, creëert het een vorm van 'lotsverbondenheid' die maakt dat mensen vasthouden aan hun 'verhaal' tot vér voorbij de houdbaarheidsdatum. En fanatiek op zoek gaan naar manieren om de geprognosticeerde uitkomst van een maatschappelijk proces te helpen realiseren, zonder zich te realiseren dat de 'tegenslag' wellicht een 'signaal' is van 'Darwin', dat er een goede reden is waarom die visie het niet heeft gered.
Tegenover de groep die coherent en loyaal de consensus verkoopt waar ze in geloven, vinden we tegenwoordig een groeiende groep 'ongrijpbare' commentatoren die niet zozeer 'ongebonden' zijn, zoals ik mijn eigen benadering hiervoor typeer, maar die niet op één plek willen blijven staan, omdat het hen kwetsbaar maakt, zoals ik dat illustreerde in mijn eerdere bijdrage waarin ik mijn licht liet schijnen over het werk van Saul Alinsky. Ze wanen zich 'revolutionairen', maar in net iets teveel gevallen zijn het 'chaoten'. In mijn bijdragen hier heb ik u deelgenoot gemaakt van mijn twijfels over de bedoelingen van Donald Trump en zijn 'omgeving'. Meer in het bijzonder zijn 'strateeg', Steve Bannon, die voorziet dat 2019 een extreem 'giftig' jaar wordt voor de Amerikaanse politiek.
Als je een leidend politicus bent, is het niet voldoende dat je zelf weet wat je wilt bereiken. Maar in toenemende mate vraag ik mij af of Trump en Bannon dat zelf wél weten. Trump staat erom bekend dat hij overloopt van zelfvertrouwen, als iemand die als geen ander 'deals' weet te maken met mensen die buitengewoon voordelig uitpakken voor hemzelf. En ik twijfel er niet aan dat hij denkt dat de door hemzelf geschapen chaos, die hem tot nu toe geen windeieren heeft gelegd, electoraal gezien, aan het eind van de dag 'uitbetaalt'.
U en ik kunnen niet weten of er nog een moment komt waarop wij allen verbaasd achterover vallen, en toe moeten geven dat hij werkelijk een miraculeuze 'deal-maker' is. Of dat het allemaal één bonk grootspraak was. Een fantastische illusie. Maar ik heb er een hard hoofd in. Sterker nog, ik zie nog geen enkele reden om terug te komen op mijn eerdere predictie dat dit hele proces met gemak zou kunnen uitmonden in een burgeroorlog, of maniakale repressie waarbij Orwell's '1984'-wereld nog een vakantiepark is. Geïnitieerd door de 'ene' of de 'andere' kant.
Een van mijn predicties, dat de strijd om de macht van de 'PetroDollar' zal worden beslecht in het voordeel van de China/Rusland-combi, als deze 'turbulentie' tenminste niet uitmondt in een mondiale oorlog, staat nog steeds als een huis, in mijn beleving. Ik maak mij geen illusies over de staat van de economie van landen die zichzelf hebben ondergedompeld in schuld op ieder denkbaar niveau. Wat echter niet betekent dat die China/Rusland-combi een 'homerun' scoort als het compleet mis loopt in de Verenigde Staten, en/of Europa.
Wat een minder hectische ontknoping in de weg staat, dat is een tekort aan mensen met een 'betaalde mening' die bij machte zijn 'stondpunten' te herkennen. Al vijf jaar of langer lees ik steeds weer dat de Russische economie op het punt staat kopje onder te gaan. Steevast toegeschreven aan de eigenzinnige koers van Poetin, en de 'eenzijdig' ontwikkelde economie, die zwaar leunt op de productie van olie en gas. En in het verlengde daarvan dat de Chinese groei-explosie één grote 'Bel' is die elk moment kan klappen, in een land vol 'spooksteden'. Een 'pratend hoofd' stelde bij 'Wakker Nederland' dat als Rusland haar gas niet meer kwijt kon in Europa, Rusland gedoemd was. Weliswaar konden ze het dan verkopen aan de Chinezen, maar die betaalden er niet zoveel voor als wij. Denk even na………..
Ten eerste is het vreemd dat wij meer zouden willen betalen dan de Chinezen voor hetzelfde product. Maar is dat wel zo? Hoe zou je dat kunnen bepalen? De standaard manier sinds de Amerikanen de koppeling van de Dollar en het goud loslieten, is de waarde in 'PetroDollars'. Een munt die in een groeiend aantal landen geen waarde meer heeft, buiten de handel met landen die die 'PetroDollar' nog altijd als de 'benchmark' zien, en de waarde van hun economie er aan ophangen. Maar wat nou als tal van producten die wij graag willen hebben, maar niet van de Russen, en niet van de Chinezen, daardoor onbereikbaar duur worden? Terwijl Rusland en China olie en gas ruilen tegen 'Huawei' G-5 netwerken, hogesnelheidstreinen, industriële robots en zonnepanelen, tegen prijzen waar wij alleen maar van kunnen dromen?
Nu al is het lastig om de ontwikkeling van de welvaart van landen die zich onttrekken aan de 'PetroDollar' op waarde te schatten, afgezet tegen de landen die vasthouden aan die 'munt'. Wat betekent het dat de prijzen van 'vastgoed' in een stad als San Francisco zo gruwelijk hoog liggen, dat niemand zich nog een woning kan veroorloven, en een kartonnen doos bij iemand in de woonkamer nog $400 per maand huur oplevert, terwijl de drek en de junkies om je enkels klotsen als je je op straat begeeft?
Op dit moment zijn de verwachtingen weer hooggespannen dat Trump met een 'deal' uit China terugkomt nadat Trump de 'deadline' heeft opgeschoven. Wat voor 'Deal', vraagt Michael Every van de Rabobank zich terecht af. Zoals ook Minxin Pei in DIT artikel schrijft, gaat het niet meer goed komen tussen de Verenigde Staten en China. Hij voorziet daardoor problemen voor China, maar ook voor de Verenigde Staten. Iets wat ik onderschrijf, maar dan nog meen ik dat de uitgangspositie voor China beter is. Noteer daarbij dat Pei stelt dat een heikel punt de kwestie is van de 'Intellectual Property Rights'. Wat indruist tegen de basisleer van Adam Smith, en wat ook niet veel meer waard zal zijn als er geen 'deal' komt. Ik vrees dat veel 'pratende hoofden' zich niet realiseren wat het betekent, als China en Rusland, en andere landen, zich ontworstelen aan de 'PetroDollar', én het systeem van internationaal erkende 'Intellectual Property Rights'.
Laat ik het zo zeggen: Naar het zich laat aanzien wordt economie als vakgebied in de niet al te verre toekomst weer écht interessant, en zullen slechts de wetenschappers en analisten die niet te benauwd zijn om hun 'stondpunten' te identificeren nog een kans maken iets van grip te houden op de ontwikkelingen. Zelf laat ik ruimte voor twijfel. Wie weet zie ik het helemaal verkeerd. Keert de rust in 2019 terug, buigen Poetin en Xi het hoofd, en vallen we wereldwijd snikkend op onze knieën voor de 'Dollar', dragen we onze olie, grondstoffen en andere producten met een glimlach over aan 'Uncle Sam', in ruil voor JSF's en 'Regime-Change' operaties als tijdverdrijf, waarna we allen nog lang en gelukkig leefden..........