In de Verenigde Staten zette de eigenaar van een restaurant mevrouw Huckabee-Sanders buiten de deur, omdat zij als woordvoerster van de president het personeel een ongemakkelijk gevoel gaf.
Zelfs Trump bemoeide zich ermee. De één vindt het volslagen belachelijk, en meent dat de restauranthouder zich dient te verantwoorden voor een rechter. De ander juicht die ‘moedige stap’ juist van harte toe, en roept op tot meer van dat soort acties. Ik zit er zelf principieel ‘neutraal’ in. Dat wil zeggen, dat ik het afkeur dat de overheid zich bemoeit met relaties in de privé-sfeer.
Of een restaurant iemand als klant mag weigeren, is voor mij geen punt van discussie. Ja, dat mag. Al is het wel zo netjes niet ad hoc iemand met een ongewenste (politieke) achtergrond de deur te wijzen, maar daar op voorhand op te selecteren, en er open over te zijn. Wat uiteraard niet betekent dat ik de motivatie die de eigenaar van zo’n etablissement aanvoert met een licht schouderophalen afdoe, om vervolgens door te gaan met mijn leven. Zelf ben ik ‘ruimdenkend’, en niet geneigd iemand op voorhand uit mijn omgeving te weren. Slechts het getoonde gedrag kan daar verandering in brengen.
Voor de overheid geldt uiteraard een andere norm. Daar dient die ‘ruimdenkendheid’ vanzelfsprekend te zijn, en schendingen dienen strafbaar te zijn. Slechts het getoonde gedrag kan een aanleiding zijn om bepaalde diensten buiten bereik van de burger te houden. Particuliere bedrijven met een publieke functie, zoals vervoersbedrijven, dienen ook van ‘bovenaf’ gedwongen te worden hun diensten aan elke burger aan te bieden, en slechts op grond van het gedrag, of ernstige verdenkingen jegens dat ene individu, uitzonderingen te maken.
Een restaurant, sociëteit, café, club of sportvereniging moet het in principe vrij staan te selecteren op andere gronden. Ook ‘onfrisse’ gronden. Dat is geen populair standpunt. Maar het alternatief is dat er een arbitraire schifting wordt gemaakt waardoor animositeit wordt aangewakkerd. En uiteindelijk zal dat leiden tot een verlies aan draagvlak voor het beleid. In het bijzonder waar ‘positieve discriminatie’ minderheden een uitzonderingspositie geeft, waardoor zij dingen mogen die de rest niet mag, om hen te helpen uit hun achterstandssituatie te geraken.
‘Diversiteit’ moeten we koesteren. Het geeft mensen een (vals) gevoel van veiligheid. En voordat je iemand zover krijgt dat hij of zij zich uitspreekt over datgene wat hem of haar beweegt tot een keuze in het leven, moet die persoon zich veilig voelen. En pas als die persoon zich uitspreekt, is het mogelijk er argumenten tegenover te zetten, en te trachten die ander te overtuigen.